ตาพร่ามัว ต้อกระจกอาจถามหา

หากพูดถึงโรคต้อกระจก หลายคนมักคุ้นเคยและเข้าใจว่าเกิดขึ้นกับผู้สูงอายุเท่านั้น ทั้งที่ความจริงแล้วสามารถเกิดขึ้นได้กับคนที่อายุตั้งแต่ 40 เป็นต้นไป และอาจเกิดขึ้นกับคนที่อายุน้อยได้จากการใช้สเตียรอยด์และปัจจัยต่าง ๆ ที่ส่งผลเสียต่อดวงตา ซึ่งอาการที่เป็นสัญญาณเตือนคือ ตาพร่ามัวและจะพร่ามัวลงไปเรื่อย ๆ ดังนั้นการรู้เท่าทันเพื่อรับมือโรคต้อกระจกคือสิ่งที่ควรใส่ใจก่อนสูญเสียดวงตาที่คุณรัก

รู้จักต้อกระจก

โรคต้อกระจก (Cataract) คือ ภาวะที่เลนส์ตาเกิดความขุ่นมัว ส่งผลให้แสงเข้าไปในดวงตาน้อยลง จอประสาทตารับภาพได้ไม่ชัดเจน การมองเห็นลดลงเรื่อย ๆ แม้โรคนี้จะไม่แพร่กระจายจากอีกข้างไปสู่อีกข้าง แต่หากปล่อยทิ้งไว้จนเกิดความรุนแรงอาจทำให้มองไม่เห็นได้ในที่สุด

ตัวการต้อกระจก

ต้อกระจกเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ได้แก่

1. การเสื่อมสภาพของเลนส์ตาตามวัยเป็นสาเหตุที่พบมากที่สุด โดยจะพบตั้งแต่อายุ 40 – 50 ปีขึ้นไป
2. ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีระดับน้ำตาลสูงและควบคุมได้ไม่ดีพอจะกระตุ้นเลนส์ให้ขุ่นขึ้นได้เร็วกว่าคนที่อยู่ในช่วงอายุเดียวกันแต่ไม่เป็นโรคเบาหวาน
3. การใช้ยาในกลุ่มสเตียรอยด์อาจกระตุ้นต้อกระจกบางชนิดได้
4. อุบัติเหตุที่มีการกระทบกระแทกบริเวณดวงตา
5. การสูบบุหรี่
6. การเผชิญกับแสงแดดติดต่อกันเป็นเวลานานโดยขาดการป้องกัน
7. ความผิดปกติตั้งแต่กำเนิดจากการติดเชื้อขณะตั้งครรภ์

อาการต้อกระจก

• ตาจะค่อย ๆ มัวลงอย่างช้า ๆ
• ตามัวเหมือนมีหมอกหรือฝ้าบัง
• เห็นภาพซ้อน 
• เห็นแสงไฟกระจาย
• มองภาพเป็นสีเหลือง
• เปลี่ยนแว่นตาบ่อย

​

รักษาต้อกระจก

ปัจจุบันการรักษาต้อกระจกทำได้ด้วยการผ่าตัดสลายต้อกระจกด้วยคลื่นความถี่สูง (Phacoemulsification) โดยการใช้คลื่นอัลตราซาวนด์เข้าไปสลายเพื่อนำเลนส์ตาที่ขุ่นหรือที่เรียกกันว่าลอกต้อออกมา จากนั้นจึงใส่เลนส์ตาเทียมเข้าไปแทนที่ ซึ่งวิธีนี้ใช้เวลาผ่าตัดเพียงไม่นาน ประมาณ 15 – 30 นาที แผลผ่าตัดมีขนาดเล็กเพียง 3 – 5 มิลลิเมตร ลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัด ผู้ป่วยจึงกลับไปใช้ชีวิตตามปกติได้ทันที แต่ในกรณีที่ผู้ป่วยมีข้อจำกัดในการใส่เลนส์เทียม เนื่องจากปล่อยทิ้งไว้จนรุนแรงเกิดภาวะม่านตาอักเสบ ต้อหินแทรกซ้อน หรือเบาหวานขึ้นตารุนแรง หลังจากลอกต้อกระจกอาจต้องใช้เลนส์สัมผัสหรือใส่แว่นตา โดยแพทย์เฉพาะทางจะเป็นผู้พิจารณาการผ่าตัดรักษาตามอาการและความรุนแรงของผู้ป่วยเป็นสำคัญ

ดูแลหลังผ่าตัดต้อกระจก

การดูแลหลังจากผ่าตัดต้อกระจกนั้น สิ่งสำคัญคือการระวังไม่ให้ติดเชื้อและปฏิบัติตามคำแนะนำของจักษุแพทย์อย่างเคร่งครัด ซึ่งจักษุแพทย์จะทำการนัดผู้ป่วยเพื่อติดตามผลเป็นระยะ ได้แก่

• สวมที่ครอบตาจนกว่าแพทย์จะให้เอาออก
• ใช้ยาหยอดตาตามที่แพทย์สั่ง
• ระวังการโดนลม ฝุ่น และแสงจ้า
• อย่าให้ดวงตาโดนน้ำ
• ห้ามขยี้ตา
• เลี่ยงกิจกรรมที่กระทบกระเทือนดวงตาตามคำแนะนำของแพทย์

ทั้งนี้หากมีความผิดปกติเกิดขึ้นกับดวงตา เช่น ปวดตา ตาแดง มองเห็นแสงวูบวาบ มองเห็นจุดสีดำ เห็นภาพไม่ชัดเจน ฯลฯ ควรกลับมาพบแพทย์ทันที 

​

ชะลอโรคต้อกระจก

โรคต้อกระจกไม่สามารถป้องกันได้เนื่องจากความเสื่อมตามวัย แต่สามารถดูแลดวงตาเพื่อยืดอายุความแข็งแรงและชะลอการเกิดโรคต้อกระจกได้ดังนี้

• สวมแว่นกันแดด เลี่ยงแสงแดดจ้า
• ผู้ป่วยเบาหวานต้องควบคุมระดับน้ำตาลให้เป็นปกติ
• งดการสูบบุหรี่
• ทานอาหารที่มีประโยชน์ 
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
• ไม่ควรซื้อยาหยอดตามาใช้เอง โดยเฉพาะที่มีส่วนประกอบของสเตียรอยด์
• ตรวจสุขภาพดวงตาทุกปีเมื่ออายุ 40 ปีขึ้นไป 

เพราะโรคต้อกระจกพบได้บ่อยในทุกครอบครัว พญ.เกศรินท์ เกียรติเสวี จักษุแพทย์ โรงพยาบาลกรุงเทพแนะนำว่า “หากอายุครบ 40 ปีควรมาตรวจตาปีละ 1 ครั้ง และควรหมั่นสังเกตความผิดปกติของดวงตา หากตามัวลงหรือสายตาเปลี่ยนจนผิดสังเกตควรต้องรีบมาทันที และสำหรับคนที่พบว่าตนเองเป็นต้อกระจกควรรีบเข้ารับการผ่าตัดรักษาโดยเร็วที่สุด อย่าปล่อยไว้จนรุนแรงเพราะอาจมีต้อหินแทรกซ้อนได้ ที่สำคัญอย่าลืมใส่ใจดูแลสุขภาพดวงตาและสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงทุกช่วงวัย”