ပင်မသွေးလွှတ်ကြောကြည့် အာထရာဆောင်း

4 ဖတ်ပြီး မိနစ်(များ)
ပင်မသွေးလွှတ်ကြောကြည့် အာထရာဆောင်း
Table of contents
  • Carotid Duplex ultrasound ဆိုတာဘာလဲ?
  • သွေးတိုးရောဂါလက္ခဏာ ရှိသူများ
  • ပြင်ဆင်ပုံ
  • ပစ္စည်းကိရိယာများ
  • စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ပုံအဆင့်ဆင့်
  • ရှင်းလင်းခြင်း
  • စမ်းသပ်စစ်ဆေးပြီးနောက်
  • Carotid သွေးလွတ်ကြောစစ်ဆေးရန်အခြားနည်းလမ်းများ
  • Carotid သွေးကြောကျဉ်းရောဂါ (atherosclerotic) နှင့် သွေးတိုးရောဂါတို့ကို ကုသခြင်း။
  • အားလုံးကြည့်မည်

  • Carotid Duplex ultrasound ဆိုတာဘာလဲ?

    carotid (လည်ပင်းရှိ) ပင်မသွေးလွတ်ကြောတွင် အဆီများစုပုံလာသောအခါ carotid သွေးလွတ်ကြော ၌ရောဂါဖြစ်ပေါလာပါသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ သွေးတိုးရောဂါဟု လည်း ခေါ်လေ့ရှိပါသည်။ သွေးတိုးရောဂါဆိုသည်မှာ သွေးပေါင်ချိန်အဆမတန်များနေခြင်းကိုသွေးတိုးခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖိစီးမှုကြီးတဲ့ အခြေအနေတခုလည်းဖြစ်ပါသည်။ 2010သွေးကြောခွဲစိတ်ကုသရေးအသင်း၏သတ်မှတ်ချက်အရ အသက် 50 မှ 59 နှစ်ကြားအရွယ်ရောက်ပြီးသူတစ်ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် carotid သွေးလွှတ်ကြောရောဂါနှင့်သွေးတိုးရောဂါရှိကြပြီး အသက် 80 မှ 89 နှစ်ကြားအရွယ်ရောက်ပြီးသူ၏ 10 ရာခိုင်နှုန်းသည်ရောဂါရှိတတ်ကြသည် ။
    Duplex ultrasound သည်ပုံမှန်ultrasound နှင့်ကာလာultrasound ပေါင်းစပ်ထားသည့်ultrasound ဖြစ်ပါသည်။

    • ပုံမှန်ultrasound သည် ရုပ်ပုံများကို သွေးကြောများမှ ခုန်ထွက်လာသည့် အသံလှိုင်းများကို အသုံးပြု၍ဖန်တီးပါသည်။
    • Doppler အာထရာဆောင်းသည် သွေးကဲ့သို့သော ရွေ့လျားနေသည့် အရာဝတ္ထုများကိုရောင်ပြန်ဟပ်သည့် အသံလှိုင်းများဖြင့် ၎င်းတို့၏ ရွေ့လျားနှုန်းနှင့် စီးဆင်းပုံ (သွေးတိုး) တိုင်းတာရန်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

    Carotid Duplex အာထရာဆောင်းသည် ဦးနှောက်သို့ သွေးထောက်ပံ့သည့် carotid သွေးကြောများနှင့် သွေးတိုးရောဂါအတွက် စမ်းသပ်မှုဖြစ်သည်။ Carotid duplex အာထရာဆောင်းစစ်ဆေးမှုသည် အခြားသော အာထရာဆောင်းစစ်ဆေးမှုများကဲ့သို့ပင်၊ ဘေးကင်းသည်၊ ထိုးဖောက်ခြင်းမရှိ၊ နာကျင်မှုမရှိသောစစ်ဆေးမှုနှင့် ဓာတ်ရောင်ခြည်အန္တရာယ်မရှိနိုင်ပါ။

    Carotid Duplex Ultrasound Test

    သွေးတိုးရောဂါလက္ခဏာ ရှိသူများ

    1. ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသောလူနာများတွင် carotid သွေးလွတ်ကြော(အတွင်းနှင့်ပြင်ပ carotid သွေးလွတ်ကြော နှင့် ပင်မကျောရိုး သွေးလွတ်ကြောတွင်သွေးတိုးရောဂါ ကိုစစ်ဆေးခြင်း)
      • နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါရာဇဝင်ရှိသူများ။
      • ဆီးချိုရောဂါရှိသူများ
      • သွေးတိုးရောဂါရှိသူများ
      • သွေးတွင်း ကိုလက်စထရော မြင့်တက်ခြင်း။
      • ဆေးလိပ်သောက်သုံးသူများ
      • မိသားစုတွင် လေဖြတ်ခြင်း သို့မဟုတ် နှလုံးရောဂါ ရာဇဝင်ရှိသူများ။
      • အဝလွန်ခြင်း။
      • လှုပ်ရှားမှုနည်းသူများ
    2. လေဖျန်းခြင်းသို့မဟုတ် လေဖြတ်ခြင်းနှင့် သွေးတိုးရောဂါ
    3. သွေးလွှတ်ကြောလွှာ၌အဆီများတည်ရှိမှု၊ ပမာဏနှင့် တည်နေရာတို့ကို ရှာဖွေခြင်း။
    4. Carotid သွေးကြောများတွင်အဆီများတည်ရှိမှုသည် ဦးနှောက်သို့ သွေးစီးဆင်းမှုကို လျှော့ချနိုင်ပြီး လေဖြတ်ခြင်းနှင့် သွေးတိုးရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေနိုင်သည်။
    5. carotid bruit ရှိနေခြင်း (ပုံမှန်အားဖြင့် carotid artery ကျဉ်းခြင်းနှင့် သွေးတိုးခြင်းကို) ညွှန်ပြသော carotid artery မှ ပုံမှန်မဟုတ်သော အသံထွက်ပေါလာခြင်းဖြစ်သည်။
    6. CABG ကဲ့သို့သော ကြီးကြီးမားမား နှလုံးသွေးကြောခွဲစိတ်မှု မပြုမီ အကြိုစစ်ဆေးခြင်း။
    7. နှလုံးဖောက်ခြင်း သို့မဟုတ် လေဖြတ်ခြင်းကဲ့သို့သော နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာ ရောဂါများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ခြေကို ခန့်မှန်းရန်အတွက် Carotid သွေးလွှတ်ကြောများ၏ အတွင်းလွှာအထူ(IMT) ကို အသုံးပြုခြင်းသိရှိနိုင်ပါသည်။
    8. carotid သွေးစီးဆင်းမှုကို ထိန်းသိမ်းထားသော သတ္တုဖြင့်ပြုလုပ်ထားသော သွေးကြောထောက် နေရာ အနေအထားကိုလည်း စစ်ဆေးရန်။

    ပြင်ဆင်ပုံ

    • သက်တောင့်သက်သာ၊ ပေါ့ပေါ့ပါးပါးနှင့် လည်ပင်းအဖွင့်အဝတ်အစားများကို ဝတ်ဆင်ခြင်း။
    • စစ်ဆေးရမည့်ဧရိယာရှိ အဝတ်အစားနှင့် လက်ဝတ်ရတနာအားလုံးကို ဖယ်ရှားထားပါ။
    • နာရီအနည်းငယ်ကြာအောင် ဆေးလိပ်မသောက်ရပါ။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် သွေးလွှတ်ကြောများကို ကျဉ်းစေသည်။

    ပစ္စည်းကိရိယာများ

    • Ultrasound scanner
    • Transducer
    • ရေကိုအခြေခံ၍ ပြုလုပ်ထားသောဂျယ်

    စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုပြုလုပ်ပုံအဆင့်ဆင့်

    လူနာအား ခေါင်းအုံးကို ခေါင်းအောက်တွင်ထားပြီး ပက်လက်အိပ်ခိုင်းပါမည်။ ထိုစမ်းသပ်မှုကို သင့်လည်ပင်းနှစ်ဖက်စလုံးတွင် ပြုလုပ်ပါမည်။ မျက်နှာသည် စမ်းသပ်သည့်နေရာ၏ဆန့်ကျင်ဘက်သို့ လှည့်ပေးရမည်။ ပိုမိုကောင်းမွန်သော လှုပ်ရှားသွားလာမှုများကို လွယ်ကူချောမွေ့စေရန် စမ်းသပ်မည့်သူသည် စစ်ဆေးမှုနေရာကို ဂျယ်ဖြင့် လိမ်းပေးမည်ဖြစ်သည်။ ရုပ်ပုံနှင့် Doppler အချက်ပြမှုကို ရရှိရန်အတွက် transducer သည် carotid သွေးလွှတ်ကြောများပေါ်တွင် အပြန်ပြန်အလှန်လှန် ရွေ့လျားသွားမည်ဖြစ်သည်။ Doppler ultrasound စက်သည် သွေးကြောတစ်လျှောက် ရွေ့လျားမှုကြောင့်ဖြစ်ပေါ လာတဲ့ အသံကို သင်ကြားနိုင်ပါသည်။ လုပ်ထုံးလုပ်ပြီးသွားသည်နှင့်၊ ဂျယ်ကိုပြန်သုတ်ပေးရပါမည်။ ထို့နောက်သွေးတိုးရောဂါကို ကာကွယ်ရန် သွေးလွှတ်ကြောပိတ်ဆို့ခြင်း သို့မဟုတ် ကျဉ်းမြောင်းခြင်းပမာဏကို ဆုံးဖြတ်ရန်သတ်မှတ်ထားသည့် စံတန်ဖိုးများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ရပါမည်။

    ရှင်းလင်းခြင်း

    2003 ခုနှစ်ဓာတ်ရောင်ခြည် ပညာရှင်အဖွဲ့၏ သဘောတူညီမှု ကွန်ဖရင့်တွင် သွေးကြောကျဉ်းခန့်မှန်းခြေ နှင့် သွေးတိုးရောဂါကာကွယ်ရန်အတွက် အောက်ပါ စံနှုန်းများကို အကြံပြုခဲ့ပါသည်။

    • ပုံမှန်- ICA PSV <125 cm/s plaque ရှိပြီးသို့မဟုတ် သွေးကြောထူခြင်း မရှိပါ။
    • <50% stenosis- ICA PSV <125 cm/s နှင့် plaque သို့မဟုတ် သွေးကြောထူခြင်း ကို စတင်မြင်နိုင်သည်။
    • 50-69% stenosis- ICA PSV သည် 125-230 cm/s ဖြစ်ပြီး plaque ကိုမြင်နိုင်သည်။
    • 70% stenosis- ICA PSV >230 cm/s နှင့် မြင်နိုင်သော plaque နှင့်သွေးကြောပါ ကျဉ်းသွားသည်ကို တွေ့ရပါသည်။

    စမ်းသပ်စစ်ဆေးပြီးနောက်

    carotid artery duplex scan ကြည့်ပြီးနောက် အထူးတလည်စောင့်ရှောက်မှု မလိုအပ်ပါ။ သင့်ဆရာဝန်က သင့်အား အထူးတလည်ညွန်ကြားခြင်းမရှိပါက သင်၏ပုံမှန်အစားအစာနှင့် လှုပ်ရှားမှုများကို ပြန်လည်စတင်နိုင်ပါသည်။

    Carotid သွေးလွတ်ကြောစစ်ဆေးရန်အခြားနည်းလမ်းများ

    1. Carotid MRI/MRA( သံလိုက် ဓါတ်မှန်)
    2. Carotid CT ရိုက်ခြင်း။
    3. Carotid angiogram(သွေးကြောဓါတ်မှန်)

    Carotid သွေးကြောကျဉ်းရောဂါ (atherosclerotic) နှင့် သွေးတိုးရောဂါတို့ကို ကုသခြင်း။

    1. သောက်ဆေးဖြင့်
    2. သွေးကြောခွဲစိတ်မှု (Carotid endarterectomy)၊
    3. Carotid angioplasty – Carotid stenting (သေးငယ်သောဝါယာသုံး၍သွေးကြောပိတ်သည့်နေရာကိုချဲ့ထွင်ခွဲစိတ်မှု)

    Carotid Duplex Ultrasound Test

    သတင်းအချက်အလက် ပိုမိုရယူရန် ဆက်သွယ်ပေးပါ

    နှလုံးဆိုင်ရာစစ်ဆေးခြင်း

    ဒုတိယထပ်၊ R Building၊ ဘန်ကောက်ဆေးရုံကြီး

    နေ့စဉ် မနက် ၇ နာရီ မှ ညနေ ၄ နာရီ