ไข้เลือดออกในเด็ก อาการอันตรายที่พ่อแม่ต้องรู้

ไข้เลือดออกในเด็กอันตรายถึงขั้นเสียชีวิตได้ เพราะอาการในเด็กช่วงแรกอาจคล้ายไข้หวัดใหญ่ กว่าจะรู้ว่าเป็นไข้เลือดออกมักเข้าสู่ระยะรุนแรงแล้ว การที่คุณพ่อคุณแม่และผู้ปกครองรู้เท่าทันโรคจึงเป็นเรื่องสำคัญ ทำให้รับมือได้อย่างถูกวิธีและลดความรุนแรงของโรค โดยเฉพาะในหน้าฝนที่มีการติดเชื้อสูงทุกปี

ไข้เลือดออกในเด็กคืออะไร

โรคไข้เลือดออก (Dengue Fever) เป็นโรคติดเชื้อไวรัสที่มียุงลายเป็นพาหะ พบมากในช่วงฤดูฝน โดยเฉพาะเด็กเล็กคือกลุ่มที่เสี่ยงที่สุด เพราะภูมิคุ้มกันยังไม่แข็งแรง วินิจฉัยไข้เลือดออกในเด็กอาจทำได้ยากในช่วงแรก เพราะอาการมักคล้ายไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ แต่หากปล่อยไว้อาจรุนแรงถึงขั้นช็อกและเสียชีวิตได้ สำหรับเด็กโตและผู้ใหญ่ อาการมักรุนแรงได้ เนื่องจากอาจเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ภาวะเกล็ดเลือดต่ำและภาวะช็อกร่วมด้วยได้

ไข้เลือดออกในเด็ก อาการอันตรายที่พ่อแม่ต้องรู้

ไข้เลือดออกในเด็กเกิดจากอะไร

โรคไข้เลือดออกเป็นโรคระบาดชนิดหนึ่งที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสเดงกี (Dengue Virus) โดยมีพาหะเป็นยุงลาย (Aedes Aegypti) โดยเฉพาะยุงลายตัวเมียที่ชอบหากินในเวลากลางวัน เด็กหรือผู้ใหญ่ที่ถูกยุงลายที่มีเชื้อไวรัสเดงกีกัดอาจเกิดการติดเชื้อและมีอาการแสดงตามมาด้วยไข้สูงมากกว่า 5 วัน ซึ่งไวรัสเดงมี 4 สายพันธุ์ ได้แก่ สายพันธุ์ 1, 2, 3 และ 4 โดยทุกสายพันธุ์ทำให้เกิดไข้เลือดออกได้ ทุกคนจึงมีโอกาสติดเชื้อไวรัสเดงกีซ้ำได้หลายครั้ง แต่เมื่อติดเชื้อสายพันธุ์ใดร่างกายจะสร้างภูมิคุ้มกันต่อสายพันธุ์นั้นไปตลอด ส่วนสายพันธุ์อื่นจะมีภูมิคุ้มกันเพียงชั่วคราว และเมื่อมีการติดเชื้อซ้ำจากสายพันธุ์ใหม่จะทำให้เกิดโรคที่รุนแรงได้

ไข้เลือดออกในเด็กระบาดช่วงไหน

โรคไข้เลือดออกเป็นโรคติดต่อที่มียุงลายเป็นพาหะนำโรค พบมากในช่วงฤดูฝนตั้งแต่เดือนมิถุนายนถึงกันยายนของทุกปี โดยเด็กเล็ก วัยรุ่น และผู้สูงอายุ เป็นกลุ่มเสี่ยงที่ต้องให้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ เพราะติดต่อได้ง่ายและเมื่อเป็นแล้วอาการมักรุนแรง หรือมีโรคร่วมในหลาย ๆ ระบบจึงจำเป็นต้องดูแลเอาใจใส่อย่างใกล้ชิด

ไข้เลือดออกในเด็ก อาการอันตรายที่พ่อแม่ต้องรู้

อาการไข้เลือดออกในเด็กเป็นอย่างไร

อาการของผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกมีหลากหลาย ในช่วงแรกอาจไม่สามารถแยกจากไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ได้ โดยอาการไข้เลือดออกในเด็กที่ควรเฝ้าระวัง ได้แก่

ไข้สูงเฉียบพลัน 39 – 40 องศาเซลเซียส นานมากกว่า 3 วัน โดยเฉลี่ย 5 วัน แต่อาจมีไข้ได้สูงถึง 7 วัน
ปวดศีรษะ ปวดกระบอกตาแบบรุนแรง
ปวดกล้ามเนื้อ ปวดข้อ ปวดท้อง
เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน ถ้ารุนแรงมีอาเจียนเป็นเลือดได้
ผื่นแดง จุดเลือดออกตามผิวหนัง เลือดกำเดาไหลมากกว่าปกติ หรือเลือดออกตามไรฟัน
ในผู้ที่มีอาการรุนแรงอาจเกิดภาวะไข้เลือดออกชนิดช็อก (Dengue Shock Syndrome) ซึ่งอันตรายถึงชีวิตต้องรับการรักษาในโรงพยาบาล เพื่อสังเกตอาการและให้สารน้ำและเกลือแร่ที่เหมาะสม

ตรวจวินิจฉัยไข้เลือดออกในเด็กอย่างไร

การตรวจวินิจฉัยโรคไข้เลือดออก แพทย์จะทำการซักประวัติอย่างละเอียด ประเมินจากอาการที่ปรากฏ และตรวจทางห้องปฏิบัติการ ประกอบด้วยตรวจ CBC เบื้องต้นเพื่อดูค่าเม็ดเลือด จำนวนเกล็ดเลือด และความเข้มข้นของเลือด สามารถตรวจหาไวรัสเดงกีด้วยวิธี PCR หรือสามารถตรวจเชื้อเบื้องต้นจากชุดตรวจ dengue NS1antigen ที่รู้ผลได้เร็วตั้งแต่ระยะแรกของไข้ ก่อนที่จะเกิดความผิดปกติของเม็ดเลือดและเกล็ดเลือด

แนวทางการรักษาไข้เลือดออกในเด็ก

ปัจจุบันโรคไข้เลือดออกไม่มียารักษาโดยตรง แพทย์จึงให้การรักษาแบบประคับประคอง และเน้นการเฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อน ได้แก่

ให้สารน้ำอย่างเหมาะสมเพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำหรือช็อกจากการรั่วของพลาสมา
ลดไข้โดยใช้ยาพาราเซตามอลเท่านั้น เลี่ยงยาแอสไพรินและยาลดไข้สูงอื่น ๆ เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดเลือดออกในกระเพาะอาหารและอวัยวะอื่น ๆ ได้
ติดตามอาการอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะในช่วงวันที่ 3 – 5 ซึ่งเป็นช่วงเสี่ยงต่อภาวะรุนแรง ทั้งภาวะเลือดออกง่ายจากเกล็ดเลือดต่ำและภาวะช็อก ความดันโลหิตต่ำ จนถึงภาวะตับไตวาย และอาการชักจากภาวะสมองอักเสบจากไข้เลือดออก กรณีอาการรุนแรงต้องเข้ารับการรักษาในห้องดูแลภาวะวิกฤติ (ICU) โดยทีมแพทย์สหสาขา

ไข้เลือดออกในเด็ก อาการอันตรายที่พ่อแม่ต้องรู้

ป้องกันไข้เลือดออกในเด็กอย่างไร

การควบคุมยุงลายคือหัวใจสำคัญของการป้องกันไข้เลือดออกจึงควรกำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายเช่นปิดฝาภาชนะน้ำให้มิดชิดเปลี่ยนน้ำแจกันทุกสัปดาห์ใส่ทรายอะเบทในแหล่งน้ำขัง
ทายากันยุง ใส่เสื้อแขนยาว ใช้มุ้ง และติดตาข่ายกันยุงเพื่อป้องกันการถูกยุงกัด
วัคซีนป้องกันไข้เลือดออกเป็นวิธีป้องกันที่มีประสิทธิภาพสูงสุด สามารถฉีดได้ตั้งแต่อายุ 4 ปีขึ้นไปจนถึงผู้ใหญ่ โดยฉีดทั้งหมดจำนวน 2 เข็ม และมีภูมิคุ้มกันปกป้องทุกสายพันธุ์ไปตลอดชีวิต

โรงพยาบาลที่ชำนาญการรักษาไข้เลือดออกในเด็ก

ศูนย์กุมารเวช โรงพยาบาลกรุงเทพ พร้อมให้การดูแลรักษาโรคไข้เลือดออกในเด็ก ด้วยทีมแพทย์เฉพาะทางที่มากด้วยประสบการณ์ เครื่องมือที่ทันสมัย และทีมสหสาขาที่พร้อมดูแลให้คำปรึกษาอย่างใกล้ชิด เพื่อให้เจ้าตัวเล็กกลับมามีสุขภาพที่แข็งแรง