ลูกนอนกรนอันตรายมากแค่ไหน

ลูกนอนกรนอย่ามองว่าเป็นเรื่องปกติ เพราะอาจกระทบต่อพัฒนาการและบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพที่กำลังจะตามมา ภาวะนอนกรนพบได้ประมาณ 10 – 17% ในเด็กเล็ก เด็กที่นอนกรนตั้งแต่ 3 คืนขึ้นไปต่อสัปดาห์ควรได้รับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์เฉพาะทางว่ามีภาวะหยุดหายใจขณะหลับร่วมด้วยหรือไม่เพื่อให้รักษาได้ทันท่วงที

เด็กนอนกรนคืออะไร

ภาวะนอนกรนในเด็ก คือ ภาวะการหายใจเสียงดังขณะหลับจากการที่ทางเดินหายใจส่วนบนตีบแคบตั้งแต่จมูก คอหอย โคนลิ้น เมื่อเด็กหายใจผ่านทางเดินหายใจที่แคบ เนื้อเยื่อจะมีการสั่นสะเทือนและเกิดเสียงกรนขึ้น พบมากในเด็กก่อนวัยเรียนและเด็กวัยเรียน ซึ่งภาวะนอนกรนนี้อาจส่งผลกระทบต่อพัฒนาการ, สมาธิ, พฤติกรรม และความสามารถในการเรียนรู้

เด็กนอนกรนเกิดจากอะไร

• ต่อมทอนซิลหรือต่อมอะดีนอยด์ด้านหลังจมูกโตผิดปกติ
• จมูกอักเสบเรื้อรังจากภูมิแพ้
• มีน้ำหนักเกินเกณฑ์มาตรฐาน
• ความผิดปกติแต่กำเนิดของโครงกระดูกใบหน้าหรือโครงสร้างระบบทางเดินหายใจ
• มีโรคทางสมองและกล้ามเนื้อที่มีผลต่อการหายใจ

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็กคืออะไร

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็ก คือ ภาวะการหายใจลดลงหรือหยุดหายใจขณะหลับ ซึ่งมีผลให้ระดับออกซิเจนในร่างกายลดลง ระดับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์สูงขึ้น หรือตื่นจากการนอนหลับ มีผลกระทบต่อคุณภาพการนอน ทำให้เกิดปัญหาต่อสุขภาพร่างกาย พฤติกรรม อารมณ์ สมาธิ และการเรียนรู้

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็กมีกี่ประเภท

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็กแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่

1. ภาวะหยุดหายใจขณะหลับที่เกิดจากการหายใจไม่ออก เนื่องจากทางเดินหายใจแคบหรือตัน ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่ที่พบในเด็กมักเกิดจาก
   • ต่อมอะดีนอยด์และต่อมทอนซิลโต เนื่องจากมีการอักเสบซ้ำ ๆ เช่น เป็นหวัดบ่อย ๆ
   • โรคอ้วน
   • อื่น ๆ เช่น มีโครงสร้างทางเดินหายใจผิดปกติที่เป็นมาแต่กำเนิดหรือผู้ที่มีความผิดปกติของกล้ามเนื้อทั่วร่างกาย ซึ่งส่งผลกระทบต่อกล้ามเนื้อที่คอยพยุงทางเดินหายใจ
2. ภาวะหยุดหายใจขณะหลับที่เกิดจากความผิดปกติของสมองที่ควบคุมการหายใจหรือกล้ามเนื้อ

ภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็กอาการเป็นอย่างไร

อาการภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็กที่พบบ่อยและมักแสดงอาการขณะหลับ คือ

• นอนกรนเป็นประจำ แต่อาจไม่ถึงกับทุกคืน
• หายใจสะดุด หยุดหายใจเป็นระยะ
• นอนอ้าปากหายใจ หายใจเสียงดัง
• ไอหรือสำลักขณะหลับ
• นอนกระสับกระส่ายขยับไปมา
• เหงื่อออกมากขณะหลับ
• บางคนอาจปัสสาวะรดที่นอนหรือเดินละเมอ
• เด็กบางรายอาจมีปัญหาทางพฤติกรรมและอารมณ์ เช่น สมาธิสั้น, ซนมาก, อยู่ไม่นิ่ง, หงุดหงิดง่าย ฯลฯ
• ตรวจวินิจฉัยภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็ก
• ซักประวัติโดยละเอียด 
• ตรวจร่างกายเพิ่มเติม เช่น ตรวจการนอนหลับ (Sleep Study Polysomnography), เอกซเรย์ต่อมอะดีนอยด์, ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจหรืออัลตราซาวนด์หัวใจ (Echocardiogram) เพื่อประเมินภาวะแทรกซ้อนที่อาจมีร่วมด้วย เป็นต้น

แนวทางการรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็ก

แพทย์จะพิจารณาการรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็กอย่างรอบด้าน ได้แก่

• เฝ้าระวังติดตามอาการ อาจพิจารณาในคนที่อาการไม่รุนแรง มีประเมินการนอนหลับซ้ำ
• รักษาด้วยยา
• ผ่าตัดต่อมอะดีนอยด์และต่อมทอนซิลในรายที่จำเป็น
• ใช้เครื่องช่วยหายใจขณะหลับ ได้แก่ CPAP (Continuous Positive Airway Pressure), Auto CPAP (Auto Continuous Positive Airway Pressure), BiPAP (Bilevel Positive Airway Pressure) ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของผู้ป่วยแต่ละคน

ภาวะแทรกซ้อนจากภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็ก

เด็กที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับอาจมีภาวะแทรกซ้อนตามมา เช่น

• ความดันโลหิตสูง
• ความดันเลือดในปอดสูง
• กล้ามเนื้อหัวใจหนาตัว
• สมาธิสั้น
• ปัญหาด้านการเรียนรู้
• ควบคุมอารมณ์ไม่ค่อยได้ หงุดหงิดง่าย
• ร่างกายอาจเกิดภาวะดื้อต่ออินซูลิน เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเบาหวาน
• เติบโตช้ากว่าปกติ ใช้พลังงานขณะหายใจในเวลานอนมาก ฮอร์โมนที่ช่วยในการเจริญเติบโตหลั่งลดลง

ลูกจะติดเชื้อง่ายหรือไม่ถ้าตัดต่อมทอนซิลและต่อมอะดีนอยด์ออก

เมื่อตัดต่อมทอนซิลและอะดีนอยด์ออก สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่กังวลใจคือโอกาสในการติดเชื้อ ซึ่งต่อมทอนซิลมีหน้าที่ช่วยต่อสู้กับการติดเชื้อ แต่การตัดออกไม่ได้ทำให้ติดเชื้อมากขึ้น เนื่องจากยังมีอวัยวะส่วนอื่นในร่างกายทำหน้าที่ต่อสู้หรือป้องกันการติดเชื้ออยู่ ในทางตรงกันข้ามเด็กที่ได้รับการผ่าตัดต่อมทอนซิลออกจะมีการติดเชื้อในคอลดลงอย่างเห็นได้ชัด ทั้งนี้เด็กที่รักษาหายแล้วอาจมีโอกาสกลับมาเป็นใหม่ได้ เนื่องจากต่อมอะดีนอยด์สามารถโตกลับมาได้ ส่วนต่อมทอนซิลสามารถเอาออกได้หมด

โรงพยาบาลที่ชำนาญการรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็กที่ไหนดี

ศูนย์กุมารเวช โรงพยาบาลกรุงเทพ พร้อมให้การดูแลรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็ก ด้วยความชำนาญของทีมกุมารแพทย์ที่มีความชำนาญเฉพาะทาง ทีมพยาบาล ทีมสหสาขาวิชาชีพ และเทคโนโลยีการรักษาที่ทันสมัย เพื่อให้เจ้าตัวเล็กนอนหลับอย่างมีคุณภาพ พัฒนาการดี เติบโตสมวัย

แพทย์ที่ชำนาญการรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็ก

พญ.ภัสสรา เลียงธนสาร กุมารแพทย์ โรงพยาบาลกรุงเทพ

สามารถคลิกที่นี่เพื่อทำนัดหมายได้ด้วยตนเอง

แพ็กเกจตรวจภาวะหยุดหายใจขณะหลับในเด็ก

แพ็กเกจตรวจคัดกรองการนอนกรนในเด็ก

คลิกที่นี่