ภูมิแพ้จมูก ตอบทุกข้อสงสัยของคนแพ้

เวลาที่ร่างกายเกิดการแพ้ คัดจมูก น้ำมูกไหลอาจเป็นสัญญาณของโรคภูมิแพ้จมูก โรคยอดฮิตที่พบมากในคนทุกเพศทุกวัย ซึ่งส่งผลกระทบกับการใช้ชีวิตประจำวัน การทำความเข้าใจที่ถูกต้องและดูแลตนเองอย่างถูกวิธีเป็นสิ่งที่ไม่ควรละเลย เพราะช่วยลดความรุนแรงเบื้องต้นได้ แต่หากไม่ดีขึ้นควรรีบพบแพทย์เฉพาะทางโดยเร็ว

โรคภูมิแพ้จมูกคืออะไร

โรคภูมิแพ้จมูก (Allergic Rhinitis) คือ โรคที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้บางอย่างในอากาศ เช่น ไรฝุ่น ขนสัตว์ เกสร หรือเชื้อรา ทำให้เยื่อบุโพรงจมูกเกิดการอักเสบ เกิดอาการคัดจมูก น้ำมูกไหล จาม คันจมูก คันตา

โรคภูมิแพ้จมูกเกิดจากอะไร

โรคภูมิแพ้จมูกเกิดจากการแพ้สารกระตุ้นในอากาศ (Allergens) เช่น

• ตัวไรฝุ่น สารก่อภูมิแพ้ที่พบบ่อยที่สุดในบ้าน โดยเฉพาะในประเทศไทยที่อากาศร้อนชื้นและยิ่งพบมากในฤดูฝน
• ซากแมลงสาบ
• เกสรหญ้า เกสรดอกไม้
• ขนสัตว์ เช่น ขนแมว ขนสุนัข
• เชื้อราในอากาศ

อาการของโรคภูมิแพ้จมูกเป็นอย่างไร

• คัดจมูกเรื้อรัง หายใจไม่โล่ง
• น้ำมูกใส ๆ บางครั้งมากจนหยดเป็นน้ำ
• จามบ่อย โดยเฉพาะหลังตื่นนอนจะจามรัวเป็นชุด
• คันจมูก คันคอ คันเพดานปาก ลามไปถึงคันหู
• คันตา น้ำตาไหล แสบตา ใต้ตาคล้ำ
• เสมหะไหลลงคอ ไอเรื้อรัง

โรคภูมิแพ้จมูกถ่ายทอดทางพันธุกรรมหรือไม่

โรคภูมิแพ้จมูกสามารถถ่ายทอดได้ทางพันธุกรรม เพราะในคนที่มีพ่อแม่หรือญาติเป็นโรคภูมิแพ้จะมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้จมูกมากกว่าคนทั่วไป โดยเฉพาะหากทั้งพ่อและแม่เป็นโรคภูมิแพ้ยิ่งมีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้

โรคภูมิแพ้จมูกอันตรายมากแค่ไหน

โรคภูมิแพ้จมูกโดยทั่วไปไม่อันตรายถึงชีวิต แต่ทำให้คุณภาพชีวิตแย่ลง เช่น

• นอนหลับไม่สนิท
• สมองไม่ปลอดโปร่ง
• สมาธิลดลง
• ในบางรายอาจพัฒนาเป็นหอบหืดหรือไซนัสอักเสบเรื้อรัง

ตรวจวินิจฉัยโรคภูมิแพ้จมูกอย่างไร

การตรวจวินิจฉัยโรคภูมิแพ้จมูก แพทย์เฉพาะทางจะสอบถามประวัติอย่างละเอียด ตรวจเยื่อบุจมูกและลำคอ และอาจแนะนำการตรวจเฉพาะทาง เช่น

• ทดสอบภูมิแพ้ทางผิวหนัง (Skin Prick Test) สำหรับหาสารในสิ่งแวดล้อมหรืออาหารที่ก่อภูมิแพ้
• เจาะเลือดตรวจภูมิแพ้ (Ig E – Specific Test)

รักษาโรคภูมิแพ้จมูกอย่างไร

วิธีรักษาโรคภูมิแพ้จมูกแบ่งออกเป็น 3 วิธีหลัก ได้แก่

1. หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ เป็นวิธีที่ดีที่สุด อาทิ ไรฝุ่น ขนสัตว์ เกสร เชื้อรา เป็นต้น
2. การใช้ยา เช่น
   • ยาพ่นจมูกสเตียรอยด์ ช่วยลดการอักเสบของเยื่อจมูก
   • ยาต้านฮิสตามีนหรือยาแก้แพ้ ลดอาการคัน จาม น้ำมูก
   • ยาลดบวมจมูก ช่วยลดคัดจมูก
3. การฉีดยาภูมิแพ้ (Allergen Immunotherapy) เป็นวิธีเดียวในปัจจุบันที่สามารถปรับเปลี่ยนการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน โดยฉีดสารก่อภูมิแพ้ของเฉพาะบุคคลนั้น ๆ แล้วค่อย ๆ เพิ่มปริมาณขึ้นเรื่อย ๆ จนร่างกายสามารถทนต่อสิ่งที่แพ้ได้ดีขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้สามารถใช้ชีวิตอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีสารก่อภูมิแพ้ได้ใกล้เคียงกับคนปกติในระยะยาว

ความรุนแรงของโรคภูมิแพ้จมูก

หากป่วยโรคภูมิแพ้จมูกแล้วปล่อยทิ้งไว้ไม่รักษา อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อน เช่น

• โรคหอบหืด
• ไซนัสอักเสบเรื้อรัง
• น้ำในหูชั้นกลาง
• การนอนกรนหรือหยุดหายใจขณะหลับ         

โรงพยาบาลที่ชำนาญการรักษาโรคภูมิแพ้จมูกที่ไหนดี

ศูนย์โรคภูมิแพ้และหอบหืด โรงพยาบาลกรุงเทพ พร้อมให้การตรวจวินิจฉัยและดูแลรักษาผู้ป่วยโรคภูมิแพ้และหอบหืดทุกเพศทุกวัย ตลอดจนให้คำปรึกษา ให้ความรู้ รวมทั้งดูแลอย่างใกล้ชิด ด้วยทีมแพทย์เฉพาะทางและทีมสหสาขาที่มีความชำนาญและมากด้วยประสบการณ์ เพื่อให้ผู้ป่วยใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างมีคุณภาพ

แพทย์ที่ชำนาญการรักษาโรคภูมิแพ้จมูก

พญ.สาวิตรี ปุญญาภิบาล แพทย์ผู้ชำนาญการโรคภูมิแพ้ ศูนย์โรคภูมิแพ้และหอบหืด โรงพยาบาลกรุงเทพ

สามารถคลิกที่นี่เพื่อทำนัดหมายได้ด้วยตนเอง