နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်ကျဉ်းခြင်းဆိုတာဘာလဲ
နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင် (Aortic valve)
နှလုံးတွင် အခန်းလေးခန်းရှိသည်။ နှလုံး၏အပေါ်ပိုင်းတွင် atria ခေါ် သွေးလွှတ်ခန်းနှစ်ခန်း နှင့် အောက်ခြေတွင်ventricle ခေါ်သွေးပြန်ခန်းနှစ်ခန်းရှိသည်။ ventricle တစ်ခုစီတွင် အဆို့ရှင်နှစ်ခုရှိသည်။ အဆို့ရှင်တစ်ခုသည်ventricle သို့စီးဆင်းနေသောသွေးများကိုထိန်းချုပ်သည်။ အခြားအဆို့ရှင်သည် ventricle မှထွက်သောသွေးများကိုထိန်းချုပ်ပေးပါသည်။အဆို့ရှင်တစ်ခုစီသည် leaflets သို့မဟုတ် cusps ဟုခေါ်သော တံခါးရွက်လိုအဖတ်များဖြင့်ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ဤအဖတ်များသည် သွေးများ စီးဆင်းရန် တစ်လမ်းသွား တံခါးများအဖြစ် လုပ်ဆောင်ကာအဖွင့်အပိတ် ပြုလုပ်သည်။
နှလုံး၏ဘယ်ဘက်ventricle မှညှစ်ထုတ်လိုက်သောသွေးများကို ခန္တာကိုယ်၏အဓိကသွေးကြောမကြီး (aorta) သို့ရောက်ရှိရန်နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်ကထိန်းချုပ်ပေးပါသည်။ထိုမှတဆင့်ခန္တာကိုယ်အနှံ့အပြားသို့သွေးများရှောက်ရှိစေပါသည်။
နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်ကျဉ်းခြင်း (AS)
AS သည်နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်အပြည့်အဝမဖွင့်နိုင်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သောရောဂါဖြစ်ပြီးဘယ်ဘက်ventricle ခန်းမှ သွေးကြောမကြီးသို့သွေးစီးဆင်းရာတွင်အကန့်အသတ်ဖြစ်စေသည်။ အခြေခံအားဖြင့်အဆို့ရှင်ပိုကျဉ်းလေလေ၊ သွေးစီးဆင်းနိုင်မှုနည်းလေလေ၊ ပြဿနာက ပိုပြင်းထန်လေလေဖြစ်သည်။ သင့်နှလုံး(ဘယ်ဘက် ventricle) သည် သင့်ခန္ဓာကိုယ်ဆီသို့ သွေးများကို ညှစ်ထုတ်ရန် ပိုမိုလုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်သည်။နောက်ဆုံးတွင် ရောဂါလက္ခဏာများဖြစ်ပေါ်လာပြီး ဘယ်ဘက် သွေးပြန်ခန်းအားနည်းလာနိုင်ပါသည်။
နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်ကျဉ်းခြင်း၏အကြောင်းအရင်းများ
- မွေးရာပါ အဆို့ရှင်ယိုယွင်းပျက်စီးမှုဆိုးရွားခြင်း
- အသက်အရွယ်ကြီးလာခြင်းကြောင့်နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်ယိုယွင်းပျက်စီးခြင်း
- ကလေး သို့မဟုတ် ငယ်ရွယ်စဉ်တွင်လေးဘက်နာပိုးကြောင့်ဖျားနာပြီး အဆို့ရှင်တွင်အမာရွတ်ဖြစ်ခြင်း
နှစ်များကြာလာသည်နှင့်အမျှ ယင်းအဆို့ရှင်များတွင် အမာရွတ်များထူလာခြင်း၊ ပေါင်းသွားခြင်းနှင့် ကယ်လ်စီများအနည်ထိုင်လာပြီး အဆို့ရှင်လှုပ်ရှားမှုကိုအကန့်အသတ် ဖြစ်စေပါသည်။
ရောဂါလက္ခဏာပြင်းထန်သော နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်ကျဉ်းခြင်းကိုကုသမှု
သင့်တွင် ရောဂါလက္ခဏာပြင်းထန်သော aortic stenosisရှိပါက အဆို့ရှင်ကို အစားထိုးရန်အတွက် မကြာသေးမီအချိန်ထိ ရင်ခေါင်းဖွင့်ခွဲစိတ်မှု လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် ရင်ခေါင်းဖွင့်ခွဲစိတ်မှုမလိုအပ်ဘဲနှလုံးအဆို့ရှင်အစားထိုးခြင်းကို လုပ်ဆောင်နိုင်ပါပြီ။ TAVI/TAVR ကုသမှုအတွက် သင့်လျော်သော လူနာအခြေအနေရွေးချယ်ရာ စံနှုန်းများသည် အချိန်တိုအတွင်း လျင်မြန်စွာလုပ်ဆောင်နိုင်ပါသည်။
နှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်အစားထိုးကုသခြင်း TAVI သို့မဟုတ် TAVR ဆိုတာဘာလဲ
TAVI သို့မဟုတ် TAVR သည် အဆင့်မြင့်ကုသမှုနည်းလမ်းအသစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းကိုပြင်သစ်နိုင်ငံတွင် ၂၀၀၂ခုနှစ်တွင် တီထွင်ခဲ့ပြီး UK တွင်၂၀၀၇ခုနှစ်၌ပထမဆုံးအသုံးပြုခဲ့သည်။ ၂၀၁၂ခုနှစ်၌ US တွင်အန္တရာယ်များသောလူနာများတွင်အသုံးပြုရန် FDA မှအတည်ပြုခဲ့သည်။အဆိုပါကုသမှုသည် သမားရိုးကျသွေးလွှတ်ကြောမကြီးအဆို့ရှင်အစားထိုးခွဲစိတ်ကုသမှုစံနှုန်းအတွက်အစားထိုးကုသမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။
သမရိုးကျခွဲစိတ်မှုသည် ကြီးမားသောနှလုံးဖွင့်ခွဲစိတ်မှုတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် ရင်ဘတ်ဖွင့်ခြင်း(sternotomy)ပြုလုပ်ရပြီး cardiopulmonary bypass ကိရိယာများ လိုအပ်ပါသည်။ ဤနှလုံးဖွင့်ခွဲစိတ်မှုအတွင်းဟောင်းနွမ်းပြီးကျဉ်းနေသော အဆို့ရှင်ကို ဖယ်ရှားပြီး သတ္တုနှလုံးအဆို့ရှင်သို့မဟုတ် တစ်ရှူးအဆို့ရှင် ဖြင့်အစားထိုးမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ သမရိုးကျနှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်အစားထိုးခွဲစိတ်မှုသည်ရောဂါလက္ခဏာပြင်းထန်သောaortic valve stenosis အတွက် အအောင်မြင်ဆုံးနှလုံးဖွင့်ခွဲစိတ်မှုထဲမှ တစ်ခုအဖြစ်ယူဆနိုင်ပြီး ကောင်းမွန်သောရေရှည်ရလဒ်လည်းရရှိပါသည်။သို့သော်လည်း အချို့သောလူနာများသည် အန္တရာယ်များလွန်းပြီး ဤကြီးမားသော နှလုံးခွဲစိတ်မှုအတွက် မသင့်တော်ပေ။
TAVI/TAVR သည်အသေးစားခွဲစိတ်ကုသမှုဖြစ်သောကြောင့် ကုသမှုပြုလုပ်ရာတွင် အန္တရာယ် နည်းပါးပါသည်။စောစီးစွာနှင့် ပြီးပြည့်စုံသော ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအစီစဉ်သည် လူနာအားအချိန်တိုအတွင်းနေကောင်းကျန်းမာစေပါသည်။ TAVI/TAVR သည် ယုံကြည်စိတ်ချရပြီး ရေရှည်ရလဒ်ကောင်းများရရှိကြောင်း သက်သေပြပြီးသည်နှင့်၊ ဤနည်းပညာသည် လူနာများစွာအတွက် သမားရိုးကျနှလုံးဖွင့်ခွဲစိတ်ပြီးအဆို့ရှင်အစားထိုးခြင်းကို အစားထိုးနိုင်ပါသည်။
TAVI သို့မဟုတ် TAVR သည် နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါနှင့် အခြားရောဂါများအတွက် ပူဖောင်းနှင့် stent ကုသမှုကဲ့သို့ catheter-based နည်းပညာကို အသုံးပြုသည်။ ၎င်းသည် ပိုက်ပြွန် catheter ထည့်သွင်းသည့်နေရာတွင်သေးငယ်သောခွဲစိတ်ရာတစ်ခုသာလိုအပ်ပြီးကျဉ်းနေသောအဆို့ရှင်နေရာတွင်အသုံးပြုနိုင်ရန်အဆို့ရှင်အသစ်ကိုခေါက်ပြီး catheter ၏ အစွန်ဆုံးတွင် ထည့်သွင်းတပ်ဆင်ထားသည်။ ထို့နောက် အဆို့ရှင်အသစ်အား အဆို့ရှင်အမျိုးအစားပေါ် မူတည်၍ လိုသလိုချဲ့ထွင်ပြီးနေရာချတပ်ဆင်မည်ဖြစ်သည်။
မည်သူတို့ကနှလုံးသွေးကြောမကြီးအဆို့ရှင်အစားထိုးကုသမှုကိုခံယူနိုင်မလဲ
TAVI/TAVR ကုသမှု၏ကောင်းမွန်သော အစောပိုင်းရလဒ်ကြောင့် လျင်မြန်စွာ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အသုံးပြုလာကြပါသည်။ ပြင်းထန်ရောဂါလက္ခဏာရှိသော aortic stenosis အတွက် ခွဲစိတ်ကုသမရသော သို့မဟုတ် နှလုံးဖွင့်ခွဲစိတ်မှုဖြင့်မသင့်လျော်သောအန္တရာယ်များသည့်အခြေအနေမျိုးတွင်၎င်း TAVI/ TAVR ကုသမှုကိုအကြံပြုထားသည်။ အတွေ့အကြုံနှင့် နည်းပညာတိုးတက်လာမှုကြောင့်ယခုအခါ အလယ်အလတ်အန္တရာယ်ရှိသည့် လူနာအပါအဝင် အဆို့ရှင်လက္ခဏာတောင့်တင်းမှုအားနည်းသူများတွင်လဲ ဤကုသမှုကိုလုပ်ဆောင်နိုင်ပါသည်။ နှလုံးအထူးကုဆရာဝန်၊ နှလုံးခွဲစိတ်ဆရာဝန်၊ မေ့ဆေးဆရာဝန်၊ ပုံရိပ်ဖော်ခြင်းနှင့် အခြားအရာများတွင်ကျွမ်းကျင်သောပညာရှင်များပါဝင်သည့် “heart team” ဟုခေါ်သောအဖွဲ့တစ်ခုရှိပါသည်။ အဆိုပါ နှလုံးအဖွဲ့သည် ကုသမှုတစ်ခုစီ၏ အားသာချက်၊ အားနည်းချက်များကို လူနာတစ်ဦးချင်းစီအလိုက်ဆွေးနွေးမှုပြုလုပ်ပေးပြီးအသင့်လျော်ဆုံးအကြံပြုချက်ကို ပေးမည်ဖြစ်ပါသည်။
လူနာပြင်ဆင်မှု
ဤနည်းလမ်းဖြင့် ကုသရန် သင့်လျော်သောလူနာရွေးချယ်မှုနှင့်ပြင်ဆင်မှုတွင် စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုများလိုအပ်ပါလိမ့်မယ်။
- aortic stenosis ပြင်းထန်မှု နှင့် အခြားသော နှလုံးလုပ်ငန်းဆောင်တာများအတွက် transthoracic echocardiogram ဖြင့်အသေးစိတ်စစ်ဆေးခြင်း
- catheter ဝင်ရောက်ရာနေရာသင့်လျော်ခြင်းရှိမရှိအတွက် ကွန်ပြူတာဓာတ်မှန်ရိုက်စစ်ဆေးခြင်း။
- အစားထိုးထားသည့်အဆို့ရှင်ကိုအကဲဖြတ်ရန်အတွက် CT နှင့် esophageal echocardiogram ဖြင့်စစ်ဆေးခြင်း။
- နှလုံးသွေးကြောများ၏ အခြေအနေအတွက်ခွဲစိတ်ပြီးစမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုမပြုလုပ်ရသော CT စကင်န် သို့မဟုတ်သွေးကြောဆိုင်ရာ ဓါတ်မှန်ရိုက်ခြင်း တို့ ပါဝင်နိုင်သည့် စစ်ဆေးမှု။
- လူနာ၏နောက်ဆက်တွဲအခြေအနေများကို ပြီးပြည့်စုံစွာအကဲဖြတ်ခြင်း။
ယခုနည်းလမ်းသည် သေချာစီစစ်ရွေးချယ်ထားသောကုသနည်းဖြစ်သောကြောင့် လိုအပ်သော စမ်းသပ်စစ်ဆေးမှုနှင့် လူနာအား သင့်လျော်သောပြင်ဆင်ခြင်းများကို ပြီးပြည့်စုံစွာပြုလုပ်ရန်အချိန်အလုံအလောက်ရှိသင့်ပါသည်။
ဆေးရုံနှင့်အိမ်တွင် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာခြင်း
၎င်းသည် တစ်ဦးချင်းစီ၏ ကုသမှုမတိုင်ခင်ကြိုတင်ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်မှု၊ ယေဘူယျကျန်းမာရေးအခြေအနေ၊စိတ်ခွန်အားရှိမှုနှင့် နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများအပေါ်မူတည်ပါသည်။ ယေဘူယျအားဖြင့် ဤကုသမှုနည်းလမ်းဖြင့်ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာခြင်းသည် သမားရိုးကျစံနှုန်းဖြစ်သော နှလုံးဖွင့်ခွဲစိတ်မှုထက် ပိုမိုမြန်ဆန်ပါသည်။ခွဲစိတ်မှုပြီးနောက်ဆေးရုံတွင် ၅ ရက်နေပါတယ်။ နေအိမ်တွင် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာခြင်းသည် ပုံမှန်အားဖြင့်သင့်လျော်သော နှလုံးကျန်းမာရေးပြန်လည်ထူထောင်ခြင်း၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ လိုက်နာမှုစနစ်ကြောင့် အထူးသဖြင့်သမရိုးကျခွဲစိတ်မှုထက် ပိုမိုမြန်ဆန်စေပါသည်။