อัลตราซาวนด์เปิดท่อน้ำนม คุณแม่หมดกังวลท่อน้ำนมอุดตัน

คุณแม่หลังคลอดอาจต้องเผชิญปัญหาท่อน้ำนมอุดตันที่อาจทำให้รู้สึกเจ็บปวดและส่งผลให้น้ำนมน้อยลง เจ้าตัวเล็กไม่ได้ดื่มนมแม่เต็มที่อย่างที่ควรจะเป็น การอัลตราซาวนด์เปิดท่อน้ำนมจึงมีความสำคัญในการช่วยสลายท่อน้ำนมอุดตันและทำให้น้ำนมคุณแม่ไหลได้ดียิ่งขึ้น

รู้จักท่อน้ำนมอุดตัน

ภาวะท่อน้ำนมอุดตันเป็นภาวะที่มีก้อนไตแข็ง ๆ เกิดขึ้นบริเวณใดบริเวณหนึ่งของเต้านมในผู้หญิงหลังคลอดที่กำลังอยู่ในช่วงให้นมลูก ส่งผลให้น้ำนมค้างในเต้านมมากเกินไป น้ำนมไหลไม่สะดวก อาจเจ็บหรือบวมแดงร่วมด้วยได้ 

ต้นเหตุท่อน้ำนมอุดตัน

สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะท่อน้ำนมอุดตัน ได้แก่

• ลูกดูดนมไม่เกลี้ยงเต้า หรือไม่ได้ให้ลูกดูดนมบ่อย ไม่ได้ปั๊มตามรอบ
• ปล่อยให้น้ำนมค้างอยู่ในเต้านาน
• มีน้ำนมมากเกินไป ทำให้ระบายน้ำนมออกไม่สมดุลกับที่ผลิต
• ใส่เสื้อชั้นในคับหรือแน่นเกินไป ทำให้การไหลเวียนน้ำนมไม่สะดวก
• รับประทานอาหารและเครื่องดื่มที่มีไขมันสูง ดื่มน้ำน้อย
• มีภาวะเครียด ทำให้หลั่งฮอร์โมนที่ทำให้น้ำนมไหลลดลง

อาการท่อน้ำนมอุดตัน

อาการที่บ่งบอกภาวะท่อน้ำนมอุดตัน ได้แก่

• มีก้อนแข็งบริเวณเต้านม 
• ลักษณะหัวนมและลานนมผิดรูป 
• บางครั้งมีเส้นเลือดปูดอย่างเห็นได้ชัด 
• กดแล้วเจ็บผิวหนังบริเวณเหนือก้อน
• ปวดระบมเต้านม 
• บวมแดงแต่ไม่มีไข้ 
• อาจพบจุดสีขาวที่หัวนม (White Dot) ซึ่งเกิดจากการอุดตันของน้ำนมที่อยู่ข้างใต้

รักษาท่อน้ำนมอุดตัน

ท่อน้ำนมอุดตัน หากรักษาไม่ถูกวิธีอาจทำให้เกิดเต้านมอักเสบได้ ดังนั้นเมื่อตรวจพบว่าเกิดภาวะท่อน้ำนมอุดตัน สามารถรักษาได้หลายวิธี เช่น การให้ลูกดูดบ่อย ๆ  ดูดสม่ำเสมอ และดูดถูกวิธี คือการรักษาที่ดีที่สุด นอกจากนั้นคือการประคบร้อน นวดคลึงเบา ๆ การใช้ยาเพื่อลดการจับตัวของไขมันในน้ำนม แต่หากรักษาแล้วยังไม่ได้ผลสามารถใช้อัลตราซาวนด์ในการรักษาได้

อัลตราซาวนด์เปิดท่อน้ำนม

การใช้คลื่นอัลตราซาวนด์เปิดท่อน้ำนมเป็นการส่งคลื่นเสียงความถี่สูงลงไปยังเนื้อเยื่อที่ต้องการรักษาได้ลึกประมาณ 2 – 5 เซนติเมตร ทำให้โมเลกุลภายในเนื้อเยื่อเกิดการสั่นสะเทือนและเกิดเป็นพลังงานความร้อนลึก ในระหว่างการนวดจึงอาจทำให้รู้สึกอุ่น ๆ ในเต้านมได้

ในการกระตุ้นให้น้ำนมไหลนั้นจะใช้ความแรงของคลื่นเบากว่าและเคลื่อนที่รอบ ๆ เต้านม ส่วนกรณีที่มีการรักษาการอุดตันของท่อน้ำนมจะใช้ความแรงของคลื่นที่สูงกว่าและอาจเน้นในบริเวณที่มีอาการ โดยใช้เวลาในการทำข้างละประมาณ 15 นาที 

ข้อดีของอัลตราซาวนด์เปิดท่อน้ำนม

การรักษาภาวะท่อน้ำนมอุดตันด้วยคลื่นอัลตราซาวนด์มีข้อดี ได้แก่ 

• ไม่เจ็บปวด 
• ใช้เวลาไม่นานในการรักษา
• เร่งกระบวนการซ่อมสร้างเนื้อเยื่อที่บาดเจ็บ 
• เพิ่มความยืดหยุ่นของเนื้อเยื่อและการไหลเวียนเลือด 
• กระตุ้นการไหลเวียนเลือดเพิ่มขึ้นในบริเวณเต้านมที่ทำการอัลตราซาวนด์ 
• ลดอาการปวดจากภาวะท่อน้ำนมอุดตัน 
• ช่วยให้ท่อน้ำนมขยายออก 
• กระตุ้นให้ท่อน้ำนมที่อุดตันสลายได้ง่ายขึ้น 

ป้องกันภาวะท่อน้ำนมอุดตัน

• ไม่ควรทิ้งเต้านมไว้เป็นเวลานาน ควรบริหารเวลาในการระบายน้ำนมออกจากเต้า
• ควรให้ลูกดูดหรือปั๊มนมให้เกลี้ยงเต้า
• ควรให้ลูกดูดนมตั้งแต่หัวนมจนถึงลานนม ช่วยกระตุ้นต่อมน้ำนมให้กระจายทั่วเต้านม 
• ควรให้นมลูกทุก 2 – 3 ชั่วโมง
• งดรับประทานอาหารที่มีรสหวาน ไขมันสูง แป้ง และน้ำตาล
• รับประทานยาปรับสมดุลไขมันในกรณีที่อุดตันบ่อย ๆ แต่ควรรับประทานตามคำสั่งแพทย์
• เลือกเสื้อชั้นในที่ช่วยพยุงเต้านม มีขนาดที่ไม่หลวมหรือคับจนเกินไป 

การอัลตราซาวนด์เปิดท่อน้ำนมคุณแม่สามารถทำได้หากท่อน้ำนมอุดตัน น้ำนมไม่ไหลหรือไหลช้า แต่ควรอยู่ภายใต้คำแนะนำและการดูแลของแพทย์เฉพาะทางที่มีความชำนาญและพยาบาลนมแม่ที่มีบทบาทสำคัญในการแก้ปัญหาท่อน้ำนมอุดตันอย่างถูกวิธี