ဦးနှောက်သွေးယိုခြင်း။

Bangkok International Hospital သည် အန္တရာယ်ကို လျှော့ချရန်နှင့် သေဆုံးခြင်းမှ ရှောင်ရှားရန် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုကို အားပေးပါသည်။ လေဖြတ်ခြင်း။

ထိုင်းလူမျိုးတွေကို သေစေနိုင်တဲ့ ရောဂါတွေအကြောင်း ပြောရင်၊ အဲဒီထဲကမှ သေချာတယ်။ 'ဦးနှောက်သွေးကြောပေါက်ရောဂါ' ကို နံပါတ်တစ် တရားခံအဖြစ် သတ်မှတ်သည်။ စာရင်းဇယားများအရ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် တစ်နှစ်လျှင် လူပေါင်း ၁၅၀,၀၀၀ ခန့် လေဖြတ်ရောဂါ ခံစားနေကြရပြီး (၄) မိနစ်တိုင်းတွင် ထိုင်းလူမျိုးတစ်ဦးသည် ဤရောဂါဖြင့် ဖျားနာပြီး ၁၀ မိနစ်တိုင်းတွင် တစ်ဦးသည် ရောဂါကြောင့် သေဆုံးနေရသည်ဟု ဆိုသည်။ ဒီကာလအတွင်းမှာ ထင်ရှားကျော်ကြားသူတွေ တော်တော်များများ လေဖြတ်ခံရတာ ထင်ရှားပါတယ်။ သက်ရောက်မှုသည် အချို့သောကိစ္စများတွင် လေငန်းတက်ခြင်း သို့မဟုတ် ပို၍ပြင်းထန်သော သေဆုံးခြင်းကို ဖြစ်စေသည်။ သို့သော် ဦးနှောက်သွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါကို သာမန်ပြည်သူလူထုက မှန်ကန်စွာနားလည်သဘောပေါက်ပါက ထိရောက်စွာကာကွယ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ သက်ရောက်မှုတွေကိုလည်း လျှော့ချပေးပါလိမ့်မယ်။

Bangkok Brain and Nervous System Center ၏ ဒါရိုက်တာ ဒေါက်တာ Chanpong Tangkanakul၊ Bangkok International Hospital မှ ပြောကြားရာတွင် ဦးနှောက်သွေးကြောဆိုင်ရာ ရောဂါ သို့မဟုတ် လေဖြတ်ရခြင်းမှာ ဦးနှောက်ကို ထောက်ပံ့ပေးသော သွေးကြောများ ပုံမှန်မဟုတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားရခြင်း ဟူ၍ အမျိုးအစား ၂ မျိုးရှိသည်။

လေဖြတ်ခြင်းနှင့် ဦးနှောက်သွေးယိုခြင်း။ ရလဒ်အနေဖြင့် ဦးနှောက်သို့ သွေးစီးဆင်းမှုနည်းပါးခြင်းကြောင့် သို့မဟုတ် ဦးနှောက် ရုတ်တရက် အလုပ်မလုပ်တော့ပါ။ လေဖြတ်ခြင်း၏ 70% သည် ဦးနှောက်သို့ သွေးစီးဆင်းမှု မလုံလောက်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ အရေးကြီးသော အကြောင်းအရင်း ၃ ချက်ရှိပါသည်။

1. သွေးကြောများ ယိုယွင်းလာခြင်း သို့မဟုတ် သွေးကြောများ မာကျောခြင်းမှ ပိတ်ဆို့ခြင်း။
2. နှလုံးမှသွေးခဲများ သို့မဟုတ် လည်ပင်းရှေ့ရှိ သွေးလွှတ်ကြောနံရံမှ သွေးများ ပြတ်ထွက်ပြီး ဦးနှောက်အတွင်းရှိ သွေးကြောများကို ပိတ်ဆို့စေသည်။
3. သွေးပေါင်ချိန် အလွန်ကျဆင်းသွားသဖြင့် အခြား 30% မှာ ဦးနှောက်သွေးကြောပေါက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်တတ်ပါသည်။ အမျိုးအစား ၂ မျိုး ခွဲထားပါတယ်- ဦးနှောက်တစ်ရှူးသို့ သွေးထွက်ခြင်း။ (Intracerebral Hemorrhage or ICH) နှင့် ဦးနှောက်မျက်နှာပြင်ပေါ်တွင် သွေးထွက်ခြင်း။ (Subarachnoid Hemorrhage သို့မဟုတ် SAH)
   
   

လေဖြတ်နိုင်ခြေအများဆုံးအချက်များ ဖြစ်သည့် ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၊ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုမရှိခြင်း၊ အဝလွန်ခြင်း၊ ပဋိသန္ဓေတားဆေးသောက်ခြင်း၊ စိတ်ဖိစီးမှုနှင့် သွေးကြောကျဉ်းရောဂါရှိသူများ စသည်တို့ကို လူတိုင်းကာကွယ်နိုင်သည့်အရာများဖြစ်သည်။ သို့မဟုတ် peripheral artery stenosis၊ သက်ကြီးရွယ်အိုများ၊ နှလုံးရောဂါဝေဒနာရှင်များ၊ ဆီးချို၊ သွေးတိုး နှလုံးခုန်နှုန်း မမှန်သူများ အပါအဝင် လေဖြတ်ခြင်း၏ လက္ခဏာများနှင့် ပြင်းထန်မှု ကြာမြင့်ချိန်ပေါ် မူတည်၍ အဆင့် ၃ ဆင့် ခွဲခြားနိုင်ကြောင်း ဒေါက်တာ Chanphong က ဆက်လက် ပြောကြားသည်။ ဦးနှောက်အတွင်း ကျဉ်းသွားသည့်နေရာနှင့် သွေးကြောအရွယ်အစား

“ပထမအုပ်စုက ရောဂါလက္ခဏာအနည်းငယ် ရှိတဲ့ အုပ်စုဖြစ်ပြီး လူနာတွေက ရှင်းရှင်းလင်းလင်း စကားမပြောတတ်၊ ပါးစပ်ထောင့်တွေ စောင်းနေပြီး ခြေလက်တွေ အားနည်းပေမယ့် လမ်းလျှောက်နိုင်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့် ခေါင်းကိုက်ခြင်း အုပ်စု 2 : အလယ်အလတ် လက္ခဏာများ : လူနာများသည် အလွန်အမင်း အားနည်းခြင်း၊ လှုပ်ရှားခြင်း သို့မဟုတ် စကားမပြောနိုင်ခြင်းတို့ကဲ့သို့ လျင်မြန်စွာ ပြောင်းလဲနေသော လက္ခဏာများ ရှိသည်။ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သောကြောင့် အရေးပေါ်ကုသမှု လိုအပ်ပါသည်။ ဤအုပ်စုတွင် ပြန်လည်နာလန်ထမှုသည် ရက်သတ္တပတ် 3 ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ထင်ရှားလာပြီး ပုံမှန်အတိုင်း ပြန်ဖြစ်လာလေ့မရှိပါ။ နောက်ဆုံးအုပ်စုသည် ပြင်းထန်သော လက္ခဏာများ ရှိသော အုပ်စုဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည် အစကတည်းက မခံစားရဘဲ သို့မဟုတ် လက္ခဏာများ 24 နာရီအတွင်း အလွန်လျင်မြန်စွာ သက်သာသွားတတ်ပါသည်။ ၎င်းတို့သည် နှလုံးရောဂါ၊ ဆီးချိုရောဂါ သို့မဟုတ် ယခင်က လေဖြတ်ခြင်းကဲ့သို့သော အရင်းခံရောဂါများ ရှိတတ်သည်။ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတွေက အလွယ်တကူဖြစ်တတ်တယ်” ဟု ဒေါက်တာချန်ပွန်က ပြောသည်။

ဒေါက်တာ Chanpong သည် BEFAST စည်းမျဉ်းများနှင့်အညီ လေဖြတ်လူနာများအား အကဲဖြတ်ရာတွင် အဆင့်များကို ဆက်လက်ဆွေးနွေးခဲ့ပြီး သတိပေးလက္ခဏာ ၅ ချက်ကို မှတ်သားထားရန် လိုအပ်ကြောင်း အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။

1. တုန်လှုပ်ခြင်း၊ မူးဝေခြင်း၊ ရုတ်တရက် အိမ်လှည့်ခြင်း (ပါရာစီတမော)
2. မှုန်ဝါးခြင်း၊ မမြင်နိုင်ခြင်း၊ ရုတ်တရက် အမြင်အာရုံ (မျက်လုံး)၊
3. ကောက်နေသောမျက်နှာ သို့မဟုတ် ပါးစပ်တွန့်ခြင်း (မျက်နှာ)
4. ခြေလက် (လက်မောင်း) အားနည်းခြင်း၊
5. ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မပြောနိုင်၊ အာလေးရိ သို့မဟုတ် စကားမပြောနိုင် (Speech)၊

ပါးစပ်ပုံပျက်ခြင်း၊ ခြေလက်များ အားနည်းခြင်းနှင့် မရှင်းလင်းသော စကားများ အပါအဝင် ရောဂါလက္ခဏာအားလုံးသည် ရုတ်တရက် ဖြစ်ပေါ်လာပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဆေးရုံသို့ အမြန်သွားရမည် (အချိန်) “BEFAST စည်းမျဉ်းများအပြင် ဘန်ကောက်ဆေးရုံကြီးမှ လေဖြတ်ခြင်းဆိုင်ရာ ကုသရေးအစီအစဉ်ကိုလည်း အရေးကြီးပါသည်။ ဦးနှောက်ထဲတွင် ရုတ်တရက် သွေးခဲသွားသည့် ကိစ္စမျိုးတွင်သာ ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ လူနာသည် 4.5 နာရီထက်မပိုသော လက္ခဏာများရှိနေပါက လူနာ၏ခန္ဓာကိုယ်နှင့် သင့်လျော်မှုကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပြီး၊ ဆရာဝန်သည် ၎င်းအား သွေးခဲပျော်ဆေး (Actilyse) ဖြင့် သွေးကြောသွင်းကုသပေးမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် လူနာကို ပုံမှန်ပြန်ဖြစ်အောင် ကူညီပေးနိုင်သည့် အခွင့်အလမ်း မြင့်မားသည်။ သို့သော် ဆေးပေးရန်အတွက် မဆုံးဖြတ်မီ ဆေးအဖွဲ့ကို ရောဂါရှာဖွေရန်၊ သွေးရလဒ်များကို ကြည့်ရှုရန်နှင့် ဦးနှောက်ပုံရိပ်များကို ကြည့်ရှုရန် ဆေးအဖွဲ့ကို ခန့်မှန်းခြေ 1 နာရီခန့် အချိန်ပေးရပါမည်။သို့သော် အဆိုပါဆေးသည် ဦးနှောက်အတွင်း သွေးယိုစီးမှု ဖြစ်နိုင်ခြေ 6% သို့မဟုတ် မည်သည့်အချိန်တွင် ဖြစ်မည်နည်း။ လူနာ ၈ ယောက်မှာ ၁ ယောက်သာ သက်သာလာတဲ့အတွက် ဆေးရုံက ပေးရတဲ့ ရောဂါတွေကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်စွမ်း ရှိရမယ်။ လူနာသည် ဆရာဝန်ထံ 4.5 နာရီထက်ပိုပြီး 6 နာရီထက်မပိုဘဲ ဦးနှောက်ဆဲလ်များမသေကြောင်း ဆုံးဖြတ်ထားသောကိစ္စများတွင် Mechanical Thrombectomy သို့မဟုတ် သွေးကြောထဲသို့ ကိရိယာတစ်ခုထည့်ခြင်းတို့ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ Snare၊ Merci၊ Penumbra နှင့် Solitaire ကဲ့သို့သော ဦးခေါင်းခွံအတွင်းရှိ သွေးခဲအမျိုးအစား အမျိုးမျိုးကို ထုတ်ယူရန်၊ ၎င်းသည် အကျိုးသက်ရောက်မှုကို လျော့နည်းစေပြီး ဖျားနာပြီး ဆေးရုံအနည်းငယ်သာရှိသောသူများအတွက် ပြန်လည်နာလန်ထူနိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေသည့် အခြားရွေးချယ်မှုအဖြစ် ယူဆပါသည်။ ထိုသို့သော ကုသမှုကို နေရာမည်မျှ ဆောင်ရွက်နိုင်သနည်း။ Bangkok International ဆေးရုံနှင့် အဲဒီထဲက တစ်ခုပါပဲ” ဟု ဒေါက်တာ ချန်ဖုန်းက ပြောသည်။

သိကြတဲ့အတိုင်း အချိန်က လေဖြတ်ခြင်းကို ကုသရာမှာ အဓိကကျပါတယ်။ ထို့ကြောင့် ဘန်ကောက်ဆေးရုံကြီးကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။ Bangkok Hospital Group Emergency Service Center သို့မဟုတ် Bangkok Emergency Services (BES) သည် အရေးပေါ်အခြေအနေများမှ လွတ်မြောက်ရန် လူနာများအား အရေးပေါ်ဝန်ဆောင်မှုများပေးဆောင်ရန်။ အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိက ဆေးရုံအများအပြားနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည်။ လက်ရှိရှိနေသည့် Bangkok Hospital Group လက်အောက်ရှိ အရေးပေါ်ဝန်ဆောင်မှုစင်တာများ ကွန်ရက်တစ်ခုဖြစ်သည့် ဘန်ကောက်မြို့နှင့် အနီးတစ်ဝိုက်ရှိ ပြည်နယ်များတွင် စုစုပေါင်း 13 နေရာ၊ ကျွမ်းကျင်ဆရာဝန်များနှင့် သူနာပြုများအဖွဲ့များနှင့် နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများနှင့်ကိုက်ညီသော ခေတ်မီစက်ကိရိယာများဖြစ်သည့် Mobile ICUs၊ GPS လမ်းကြောင်းပြစနစ်များ၊ BES မော်တော်ကား၊ ဆိုင်ကယ်၊ အရေးပေါ်ဆေး BES Dispatch အရေးပေါ်ကွပ်ကဲမှုစင်တာအပါအဝင်၊ 02-716-9999 ကိုခေါ်ဆိုပါ၊ မတော်တဆမှုလူနာများအတွက်အကူအညီများလွယ်ကူချောမွေ့စေရန်တစ်နေ့လျှင် 24 နာရီဖြစ်ရပ်အစီရင်ခံစာများကိုလက်ခံခြင်း။ သို့မဟုတ် လေဖြတ်လူနာများကဲ့သို့ ပြင်းထန်သော နာမကျန်းလူနာများ အခင်းဖြစ်ပွားရာနေရာအနီးရှိ ဘန်ကောက်ဆေးရုံသို့ အမြန်ပို့ဆောင်ပေးခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင်၊ ကွန်ပျူတာဖြင့် ဦးနှောက်စောင့်ကြည့်ရေးစက်များကဲ့သို့သော လေဖြတ်ခြင်း ( ischemic strokes , ruptures ) ကို ကုသရန် ခေတ်မီနည်းပညာကို အသုံးပြုထားသည်။ (ကွန်ပြူတာဓာတ်မှန်ရိုက်စကင်န် သို့မဟုတ် CT စကင်န်)၊ သံလိုက်ဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း သို့မဟုတ် MRI (MRI)၊ RoboDoctor သို့မဟုတ် စက်ရုပ်ဆရာဝန် အပါအဝင်။ ဘန်ကောက်ဆေးရုံကြီး၏ သီးသန့်အခွင့်အရေးများ အဲဒါက အကွာအဝေးကို တိုစေပြီး အချိန်ကုန်သက်သာစေပါတယ်။ ဆရာဝန်များသည် မူလဆေးရုံမှ Control Station မှတစ်ဆင့် စက်ရုပ်၏ လှုပ်ရှားမှုများကို ထိန်းချုပ်ခြင်းဖြင့် လူနာများကို စစ်ဆေးကုသနိုင်သည်။ လူနာများနှင့်လည်း တွေ့နိုင်ပြီး စကားပြောနိုင်သည်။ ထို့အပြင် ၎င်းသည် အမှန်တကယ် ဆေးစစ်မှုကဲ့သို့ ဆေးအဖွဲ့နှင့် သတင်းအချက်အလက် ဖလှယ်ပါ။

“ လေဖြတ်ခြင်းကို ထိရောက်စွာ ကုသရာတွင် ထိရောက်သော အဖွဲ့တစ်ခု လိုအပ်ပါသည်။ မူလနေရာကနေ ဘန်ကောက်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဆေးရုံလိုပါပဲ။ ကွန်ရက်စနစ်ရှိခြင်းအပြင် RoboDoctor မှတဆင့် TeleStroke ၊ BES စနစ် အပါအဝင် အထူးကုဆရာဝန်လိုအပ်သော Thrombectomy ၊ အချိန်၏အရေးပါမှုကို အလေးပေးသော လူနာလွှဲပြောင်းပေးမှုများနှင့် ဦးနှောက်ရောဂါဝေဒနာရှင်များကို အပြည့်အဝစောင့်ရှောက်မှုပေးနိုင်သော Stroke Prevention Clinic ကဲ့သို့သော ခေတ်မီနည်းပညာများ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ JCI (Joint Commission International) စံချိန်စံညွှန်း ဖြင့် အသိအမှတ်ပြုထားသော ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ထိပ်တန်းဆေးရုံများထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရသည် ” ဟု ဒေါက်တာ ချန်းဖန်က သုံးသပ်သည်။

ဝန်ဆောင်မှုများ၊ ဝန်ထမ်းများနှင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ စက်ပစ္စည်းကိရိယာများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် ဘတ်ဂျက်ကို ခွဲဝေသုံးစွဲခြင်း၏ ရလဒ်ဖြစ်သည်။ Bangkok International Hospital ၏ ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြောဆိုင်ရာ စနစ်ဌာန၏ ' ဦးနှောက်သွေးကြော ရောဂါ ' အတွက် စဉ်ဆက်မပြတ် ကုသမှု အစီအစဥ်သည် လူနာများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုလက်ခံသူများအတွက် ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ရန် အာမခံချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ အတိတ်မှ ပစ္စုပ္ပန်

သတင်းအပြည့်အစုံကို တွင်ဖတ်ပါ။ လေဖြတ်ဆေးခန်း