ဒူးဆစ်ခွဲစိတ်ပြုပြင်ခြင်း။ ဒူးဆစ်တွေကို သန်မာစေတယ်။

အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဒူးဆစ်သည် ဘဝလှုပ်ရှားမှုတိုင်းတွင် အရေးပါသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ဒူးအစားထိုးခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူပြီးဖြစ်သည်။ ခွဲစိတ်မှုမှ ရောဂါပိုးဝင်ခြင်း ၊ နာကျင်မှု ၊ ရောင်ရမ်းခြင်း ၊ ဒူးဆစ်အတု လျော့ရဲခြင်း ၊ ပွန်းပဲ့ခြင်း ( သို့ ) ဟောင်းနွမ်းသွားခြင်း ၊ နောက်ပိုင်းတွင် မတော်တဆမှု ဖြစ်ပေါ်စေသည် ။ ဒူးဆစ်အစားထိုးခွဲစိတ်မှုသည် လူနာများအား လှုပ်ရှားမှုပြန်လည်ရရှိစေပြီး အရည်အသွေးပြည့်ဝသောဘဝများကို ပြန်လည်အသက်ရှင်စေရန် ကူညီပေးသည့် ကုသမှုနည်းလမ်းဖြစ်သည်။

ဒူးအတုပြဿနာများ

အစားထိုးပြီးနောက်၊ ဒူးဆစ်အတုကို ထပ်ခါတလဲလဲ ခွဲစိတ်စရာမလိုဘဲ အချိန်ကြာမြင့်စွာအသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ဒါပေမယ့် ဒူးဆစ်အတုမှာ ပြဿနာရှိနေရင် သင့်ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံကို ထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။ လူနာ၏လုပ်ဆောင်ချက်ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာစေရန်အတွက် ဒူးအစားထိုးခွဲစိတ်မှုခံယူရန် လိုအပ်ပါသည်။ ဒူးဆစ်အတုကို ပြုပြင်ဖို့ ဒီခွဲစိတ်မှုက ခက်ခဲပြီး ရှုပ်ထွေးပါတယ်။ ခွဲစိတ်ပြီး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း သို့မဟုတ် အလုံးစုံ ပြုပြင်နိုင်သည်။ အကြောင်းရင်းနှင့် ကုသမှုနည်းလမ်းပေါ်တွင် မူတည်သည်။ ထို့ကြောင့် ပထမအကြိမ် ဒူးခေါင်းအစားထိုးခွဲစိတ်မှုထက် အစီအစဉ်ဆွဲရန် ပိုမိုလိုအပ်ပါသည်။ အထူးကိရိယာများနှင့် စက်ကိရိယာများကို အသုံးပြုကြသည်။ အတွေ့အကြုံအများကြီးရှိတဲ့ ဆေးအဖွဲ့လည်း ပါဝင်ပါတယ်။ သို့မှသာ လူနာသည် ပုံမှန်လှုပ်ရှားသွားလာနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

့

ပုံမှန်မဟုတ်သောဒူးဆစ်ရောဂါလက္ခဏာများ

• နာကျင်မှု
• ဖောင်းသည်။
• ဒူးထောက်
• ရွေ့လျားရန်ခက်ခဲခြင်း။

ဒူးကို အစားထိုးခွဲစိတ်ရသည့် အကြောင်းရင်းများ

လူနာများ ဒူးခေါင်းအစားထိုး ခွဲစိတ်ကုသရန် လိုအပ်သည့် အကြောင်းရင်းများတွင်-

1) ရောဂါပိုးမကူးစက်ပါ။ အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော အကြောင်းအချက်များမှ

ဒူးအတုအဆစ်သည် ဖြည် သို့မဟုတ် လှည့်နေသည်။ မှားယွင်းသော အနေအထားကြောင့် ထားရှိခြင်း။

• ခြေတုလက်တု ဒူးဆစ် အနေအထားသည် ပထမ ခွဲစိတ်မှုတွင် ပြဿနာများ ရှိနေပြီး ခြေတုလက်တု အဆစ်သည် ၃ ဒီဂရီထက် ပိုစောင်းနေသဖြင့် အဆစ်များ လျင်မြန်စွာ လျော့ရဲ၍ လျော့ရဲလာခြင်း၊ 5-10 နှစ်ခန့်ကြာနိုင်သည်။
• ခြေတုလက်တုအဆစ်သည် အပေါက်အတွင်း ကောင်းစွာမလှည့်ပါ။ ထောင့်မှန်သို့ မလှည့်ပါ။ ဒူးခေါင်းအပေါ်နှင့် အောက်ခြေတွင် လှည့်၍မရပါ။
• femoral joint သို့မဟုတ် patella prosthesis သည် မှားယွင်းနေသည်။ patella သည် အဆစ်၏ အနေအထားနှင့် မညီပါ။
• patella ၏ မူမမှန်ခြင်း သို့မဟုတ် ဒူးပုံသဏ္ဍာန်သည် ဒူးခေါင်းကွဲသွားသော လူနာများ (ခြေထောက်အောက်ပိုင်း ကွဲထွက်ခြင်း၊ ဒူးများ ကပ်လျက်) ကဲ့သို့သော patella ပြဿနာများကို ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။
• patella ၏ အနေအထားသည် သာမန်ထက် ပိုမြင့်သည်။ X-ray ကို အထူးထောင့်တစ်ခုတွင် ရိုက်ပါက၊ patella သည် မှားယွင်းနေသည့် အနေအထားတွင် ရှိနေသည်ကို တွေ့ရှိရမည်ဖြစ်သည်။ အဖွင့်သို့မဟုတ်ချော်ခြင်းဖြင့် လူနာက မတ်တပ်ရပ်ပြီး လမ်းလျှောက်တဲ့အခါ နာကျင်မှုတွေ အများကြီး ခံစားရပါလိမ့်မယ်။ patella သည် groove နှင့်မကိုက်ညီသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

ဒူးဆစ်အတုအဆစ်များ စုတ်ပြဲခြင်း ကြောင့် ဖြစ်ပွားသည်။

• လူနာများသည် ငယ်ရွယ်စဉ်တွင် အဆစ်အစားထိုးခွဲစိတ်မှု ခံယူရသည်။
• လူနာသည် ခြေတုလက်တုအဆစ်ရှိနေသည်မှာ ကြာပြီ။ အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ အဆစ်အတု၏ ပလပ်စတစ်ကြောင့် ပျက်စီးသွားနိုင်သည်။
• အရိုးနဲ့ ချိတ်ထားတဲ့ အဆစ်အတုဟာ လျော့ရဲပြီး ပြုတ်ကျသွားပါတယ်။ ထိုနေရာမှ ပြင်ပအရာများကို ဖယ်ရှားရန်အတွက် ခန္ဓာကိုယ်မှ Giant Cells များ ဖန်တီးခြင်းဖြင့် ၎င်းကို ဖယ်ရှားပေးပါသည်။ ထိုဆဲလ်များသည် အောက်ပါဂုဏ်သတ္တိများ ရှိသည်။ အတုအဆစ်၏ အရိုးနှင့် တွယ်တာမှုကို ဖျက်ဆီးသည်။ ၎င်းသည် ကျန်းမာသော အဆစ်အတုကို လျော့ရဲစေသည်။ အဆစ်အတုသည် နာကျင်ခြင်း သို့မဟုတ် ရောင်ရမ်းခြင်းဖြစ်စေသည့် အပေါက် (အရိုးချို့ယွင်းချက်) မဖြစ်ပေါ်မချင်း အရိုးကို ဖောက်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင်၊ အတုအဆစ်ဝတ်ဆင်ခြင်းကို ဖြစ်စေသော အန္တရာယ်ဖြစ်စေသော အကြောင်းရင်းများမှာ လှုပ်ရှားမှုများတွင် ဒူးဆစ်အသုံးပြုခြင်း သို့မဟုတ် အားကစားကစားခြင်းတွင် သက်ရောက်မှုများစွာ ပါဝင်သည်။ ပြင်းထန်သော အားကစား၊ ပြေးခြင်း၊ နှင်းလျှောစီးခြင်း သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန် တိုးခြင်းကဲ့သို့သော

• ဒူးအဆစ် တွယ် နေခြင်းသည် ပထမအကြိမ် ခွဲစိတ်မှုအပြီးတွင် ဒူးဆစ်ကို နေ့စဥ်ဘဝတွင် ကောင်းမွန်စွာ အသုံးမချနိုင်တော့သည့်အထိ ပြဿနာဖြစ်နိုင်သည်။ ဒူးနားတစ်ဝိုက်ရှိ အရွတ်များ စုတ်ပြဲသွားသည်။ ပထမအကြိမ် ဒူးခေါင်းအစားထိုး ခွဲစိတ်မှုတွင် ဒူးတစ်ဝိုက်ရှိ အရွတ်များကို ဟန်ချက်မညီနိုင်ပေ။ ဒူးဆစ်ကို ရောင်ရမ်းစေသည်။ ဒါမှမဟုတ် လမ်းလျှောက်တဲ့အခါ ဒူးတွေ ပြိုကျတာမျိုး၊ သို့မဟုတ် ဒူးဆစ်တွင် fibrosis ရှိသည်။ သို့မဟုတ် အဆစ်အတုသည် သင့်လျော်သော အနေအထားတွင် ရှိနေသဖြင့် ဒူးကို ကွေးနိုင်စေရန် တားဆီးပေးသည်။ ဒူးကို ပြန်လည်ပြုပြင်ခွဲစိတ်ရန် လိုအပ်နိုင်သည်။
• ဒူးအတုရုပ်စံ အဆစ်အစားထိုး ခွဲစိတ်မှုတွင် အဆစ်အတုကို အရိုးထဲသို့ ထည့်သွင်းခြင်း ပါဝင်သည်။ ကိစ္စအများစုတွင် အရိုးနှင့်အတုအဆစ်ကြားတွင် ဘိလပ်မြေကို အသုံးပြုသည်။ အဆစ်အတုပြုလုပ်ရာတွင် အသုံးပြုသည့်ပစ္စည်းသည် အရည်အသွေးကောင်းမွန်ခြင်းမရှိပါက ဘိလပ်မြေကို ကောင်းစွာမကပ်နိုင်သလို ကြာရှည်ခံမည်မဟုတ်ပေ။ အဆစ်အတုကို လျော့ရဲစေပြီး ကျွတ်လွယ်စေပါတယ်။
• ခြေတုလက်တုကို ဒူးတစ်ဖက်ကို မှားထည့်ခြင်း။ ပထမခွဲစိတ်မှုမှာ အမှားတစ်ခုကနေ ဘယ်ဘက်ခြေတုလက်တုအဆစ်ကိုယူပြီး ညာဘက်အခြမ်းကို ထိုးသွင်းပါ။ ဤကိစ္စသည် အလွန်ရှားပါသည်။
• ဒူးဆစ်တစ်ဝိုက် အရိုးကျိုးခြင်း။ ပြုတ်ကျခြင်းကဲ့သို့သော အသေးစားမတော်တဆမှုတစ်ခုမှ ကုသမှုသည် ကျိုးသွားသောအရိုး၏ ပြင်းထန်မှုနှင့် တည်နေရာပေါ်မူတည်သည်။ မကြာခဏ ခွဲစိတ်ပြုပြင်ရန် လိုအပ်သည်။ ယင်းတွင် အရိုးအတွင်းပိုင်း သတ္တုဖြင့် ပြုပြင်ခြင်း သို့မဟုတ် ဒူးဆစ်အတုအဆစ်ကို ပြုပြင်ရန် ခွဲစိတ်မှုတွင် ပြင်းထန်လွန်းသဖြင့် ဒူးဆစ်အတုသည် ချောင်သွားကာ အရိုးနှင့် မကပ်သည့် ဒူးဆစ်အတုကို ပြုပြင်ရန် ပါဝင်သည်။

့

2) ပိုးဝင်ခြင်း သည် မည်သည့်ခွဲစိတ်မှုအမျိုးအစားနှင့်မဆို ဖြစ်ပွားနိုင်သော နောက်ဆက်တွဲပြဿနာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဒူးအစားထိုးခွဲစိတ်မှု အပါအဝင်၊ ခွဲစိတ်ပြီး ၃ လလောက်စောပြီး ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။ ခွဲစိတ်တာ နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာခဲ့ပါပြီ။ အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော အကြောင်းတရားများ ရှိသည်။

• အစောပိုင်းအဆင့်ကူးစက်မှု အကြောင်းရင်းမှာ ခွဲစိတ်စဉ်အတွင်း ပိုးမွှားများ ဖြစ်နိုင်သည်။ ရောင်ရမ်းခြင်း ၊ ရောင်ရမ်းခြင်း နှင့် အဖုများကို ဖြစ်စေသည်။
• နှစ်ပေါင်းများစွာ ဒူးအစားထိုးခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူပြီးနောက် ပိုးဝင်ခြင်း။ အကြောင်းရင်းမှာ အိမ်မွေးတိရစ္ဆာန် ကိုက်ခံရခြင်းကဲ့သို့သော ခန္ဓာကိုယ်တွင်းသို့ ပိုးမွှားများ ဝင်ရောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ တစ်ကိုယ်လုံးမှာ ဒဏ်ရာတွေရှိတယ်။ သို့မဟုတ် ညစ်ပတ်သောလက်များ ခြစ်ရာသည် ပွန်းပဲ့ခြင်း၊ သွားပိုးစားခြင်း၊ သွားများပေါက်ခြင်း၊ သွားဖုံးရောင်ခြင်း၊ otitis media ပိုးများ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ ဝင်လာသောအခါတွင် ၎င်းတို့သည် အဆစ်အတုနေရာတွင် ပုန်းနေတတ်သည်။ ထိုအခါ ကွဲစပြုလာသည်။ ပြည်တည်နာ၊ အဖုနှင့် ရောင်နေသော ဒဏ်ရာများကို ဖြစ်စေသည်။ နှစ်အတော်ကြာ ခွဲစိတ်ပြီးနောက်မှာပင် ရောဂါပိုးဝင်နိုင်သည်။ အချိန်အကြာကြီး ကူးစက်ခံရရင် ပိုးမွှားများသည် အရိုးများ၊ အဆစ်များ၊ အရိုးအဆစ်များနှင့် အဆစ်အတုများကို ဖျက်ဆီးသည်။ အဆစ်အတုကို ချောင်အောင်လုပ်ပါ။ အရိုးနဲ့မတွဲဘူး။ ရောဂါပိုးရှိသော အဆစ်အတုကို ထပ်မံအသုံးမပြုနိုင်ပါ။ လူနာသည် နာကျင်ခြင်း၊ ရောင်ရမ်းခြင်းနှင့် နီခြင်းဖြစ်မည်။

့

ရောဂါပိုးရှိသော ဒူးခြေတုကို ပြုပြင်ရန် ခွဲစိတ်မှု

ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသည့်အချိန်နှင့် မည်မျှပြင်းထန်စွာ ကူးစက်ခံရမှုအပေါ် မူတည်၍ ရောဂါပိုးရှိသော ဒူးဆစ်ကို ပြုပြင်ရန် ခွဲစိတ်မှု အမျိုးမျိုးရှိသည်။ အဆစ် သန့်စင်ခြင်း ခွဲစိတ်မှု ဖြစ်တဲ့အတွက် အဆစ်အတု အစားထိုးခြင်း မပြုဘဲ အကယ်၍ ဒူးအတုအဆစ်သည် မလျော့သေးပါက သို့မဟုတ် ဒူးတု၏ အနေအထား မပြောင်းလဲသေးပါ။ ခွဲစိတ်ပြီး ဒူးဆစ်အတုကို ဖယ်ရှားပြီး ပဋိဇီဝဆေးထည့်ပါ။ အဲဒီနောက်မှာတော့ နောက်ထပ် ဒူးဆစ်အတု တပ်ဆင်ဖို့ ခွဲစိတ်မှု ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရသည့်အခါ နောက်ထပ်အရေးကြီးသည့်ပြဿနာမှာ အရိုးအကွဲအပြဲဖြစ်ပြီး အခေါင်းပေါက်ဖြစ်လာကာ အတုအဆစ်အသစ်တစ်ခုရရှိရန် ၎င်း၏ခွန်အားကို ဆုံးရှုံးစေသည်။ အရိုးတွေ အများကြီး လွဲနေရင် အတုအဆစ်ကို ပြုပြင်လို့ မရပါဘူး။ ဆရာဝန်သည် အရိုးအစားထိုးရန်အတွက် သတ္တုပစ္စည်းကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်သည်။ အရိုးများအပြင် ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ အရွတ်များကိုလည်း ပျက်စီးစေနိုင်သည်။ ဤဒူးခွဲစိတ်မှုအမျိုးအစားသည် ပျောက်ဆုံးနေသောအရွတ်ကိုအစားထိုးရန်အတွက် အထူးအဆစ်အတုအမျိုးအစားကို အသုံးပြုရန်လိုအပ်သည်။

ခွဲစိတ်ပြီးရင် ပိုးဝင်တာ သတိထားပါ။

ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းသည် အဖြစ်များပြီး အန္တရာယ်ရှိသော အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် ဒူးအစားထိုးခွဲစိတ်ပြီးနောက်။ လူနာများသည် ဆရာဝန်ညွှန်ကြားချက်အတိုင်း လိုက်နာသင့်သည်။ အောက်ပါအတိုင်း ဂရုစိုက်ပြီး သင့်ကိုယ်သင် ပုံမှန်ဂရုစိုက်ပါ။

• မထိခိုက်အောင် ဂရုစိုက်ပါ။
• သင့်အား တိရစ္ဆာန်များ ခြစ်ရာ သို့မဟုတ် ကိုက်ခြင်းမပြုမိစေရန် သတိထားပါ။
• သင့်အိမ်ဧရိယာကို သန့်ရှင်းအောင်ထားပါ။
• ခွဲစိတ်ပြီးနောက် ဒဏ်ရာအသစ်ကို ရေနှင့်မထိတွေ့စေရန် ဂရုစိုက်ပါ။
• ဆေးလိပ်ဖြတ်ပါ။
• သင့်တွင် သွားနှင့်ခံတွင်းဆိုင်ရာ အလုပ်ရှိပါက၊ ကာကွယ်ဆေးထိုးရန် ပဋိဇီဝဆေးများခံယူရန် သင့်သွားဆရာဝန်ထံ ဦးစွာအကြောင်းကြားပါ။
• ဆီးချိုရောဂါရှိသူများသည် ၎င်းတို့၏ရောဂါကို ထိန်းချုပ်သင့်သည်။ ကိုယ်ခံအားကောင်းဖို့ ကျန်းမာရေးကို ဂရုစိုက်ပါ။

အရေးကြီးတာက ပထမအကြိမ်ကတည်းက ဒူးအစားထိုးခွဲစိတ်မှုပါ။ သန့်ရှင်းသောနေရာကို ရွေးချယ်သင့်သည်။ စံပြုဒူးဆစ်အတုကို အသုံးပြုပါ။ အဆစ်အစားထိုးခွဲစိတ်မှုအတွေ့အကြုံရှိ အထူးကုနှင့် တိုင်ပင်ပါ။ အဆင့်မီ ခွဲစိတ်ကိရိယာများနှင့် ကိရိယာများကို အသုံးပြုပါ။

တင်ပါးနှင့် ဒူးဆစ်ဗဟို ဘန်ကောက်ဆေးရုံ Joint Commission International: JCI, USA ကဲ့သို့ တူညီသောစံနှုန်းများနှင့်အညီ ဒူးအစားထိုးခွဲစိတ်မှုမပြုလုပ်မီနှင့် ခွဲစိတ်ပြီးနောက် လူနာများအတွက် စောင့်ရှောက်မှုစံနှုန်းကို လူနာများ၊ ပြီးတော့ ဆရာဝန်တွေက အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ပါ။ စီစဉ်မှုတွင်ပါဝင်ပါ။ ခွဲစိတ်ကုသမှုနှင့် ဒူးခြေတုအမျိုးအစားကို ဆုံးဖြတ်ပါ။ ခွဲစိတ်ပြီးနောက် လူနာများကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ပေးခြင်း အပါအဝင် လူနေမှုဘဝ ပိုမိုကောင်းမွန်လာစေရန်။

နောက်ထပ်အချက်အလက်များကို စိတ်ဝင်စားပါသလား။

https://www.thairath.co.th/content/1354149