5 เรื่องที่คุณอาจไม่เคยรู้เกี่ยวกับ Maxillofacial Surgery

เมื่อเกิดอุบัติเหตุขากรรไกรและใบหน้า ไม่ว่าจะตกจากที่สูง ถูกทำร้ายร่างกาย หรืออุบัติเหตุเกี่ยวกับรถยนต์ การผ่าตัดศัลยกรรมขากรรไกรและใบหน้า (Maxillofacial Surgery) โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญมีส่วนสำคัญอย่างมากที่ช่วยให้ผู้ป่วยกลับมาใช้งานได้อวัยวะได้ใกล้เคียงเดิมมากที่สุด เพราะฉะนั้นการทราบรายละเอียดเบื้องต้นคือสิ่งสำคัญ

1) Maxillofacial Surgery มีความสำคัญอย่างไร

Maxillofacial Surgery คือ สาขาวิชาเฉพาะที่ทำการผ่าตัดบริเวณขากรรไกรและใบหน้า เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยที่เกิดอุบัติเหตุเกี่ยวกับขากรรไกรและใบหน้ากลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติ

2) ใครบ้างที่ต้องรักษาแบบ  Maxillofacial Surgery

• ผู้ป่วยที่ประสบอุบัติเหตุในขณะนั้น ได้แก่ รถล้ม รถชน ตกจากที่สูง ถูกทำร้ายร่างกาย
• ผู้ป่วยที่ประสบอุบัติเหตุแล้วเกิดความผิดปกติในภายหลัง ได้แก่ ล้มหรือถูกทำร้ายร่างกายไม่รุนแรงมาก อาการที่เกิดขึ้นแล้วสังเกตเห็น อาทิ กัดฟันไม่ได้ เห็นภาพซ้อน หายใจไม่สะดวก เจ็บหู
• ผู้ป่วยที่ผ่านการรักษามาแล้วต้องการกลับมาแก้ไข
  
  

​

3) ความยากในการรักษา Maxillofacial Surgery

ทุกส่วนบนใบหน้าล้วนมีความสำคัญ ความยากของการรักษาคือ ฟังก์ชันต่าง ๆ เช่น การมองเห็น การบดเคี้ยว ฯลฯ ที่ต้องทำให้ผู้ป่วยใช้งานได้ใกล้เคียงเดิมและมีความสวยงามมากที่สุด นอกจากนี้ในเคสที่รักษายากมักพบในผู้ป่วยที่มีการหักของกระดูกหลาย ๆ ชิ้น จำเป็นต้องอาศัยความเชี่ยวชาญในการรักษาของทีมแพทย์ Cranio Maxillofacial Orbital (CMFO) ประกอบไปด้วยศัลยแพทย์ตกแต่ง จักษุแพทย์เฉพาะทาง (Oculopastic) ทันตแพทย์เฉพาะทาง (Maxillofacial) ที่ให้การดูแลผู้ป่วยร่วมกัน ทำให้ลดโอกาสที่ผู้ป่วยต้องกลับมาผ่าตัดซ้ำในภายหลังเนื่องจากได้รับการดูแลครบในที่เดียว

4) ระยะเวลาในการรักษานานเท่าไร

ผู้ป่วยที่ได้รับอุบัติเหตุบริเวณขากรรไกรและใบหน้ามักมีอาการบาดเจ็บของสมองร่วมด้วย ดังนั้นทีมแพทย์จึงต้องมีการประชุมร่วมกันกับศัลยแพทย์ระบบประสาทเพื่อประเมินสภาวะสมองที่เหมาะสมกับการผ่าตัดจะได้ทำการรักษาโดยเร็วที่สุด ซึ่งระยะเวลา Golden Period ไม่ควรเกิน 1-2 สัปดาห์ เนื่องจากกระดูกที่หักจะเริ่มสร้างกระดูกอ่อนขึ้นมา ทำให้การจัดกระดูกให้เข้าที่เดิมทำได้ยากมากขึ้น อาจจะต้องมีการทำให้กระดูกหักใหม่ ทำให้การรักษามีความซับซ้อนมากขึ้น นอกจากนี้หลังเข้ารับการผ่าตัดศัลยกรรมขากรรไกรและใบหน้า (Maxillofacial Surgery)  ผู้ป่วยอาจถูกมัดฟันเพื่อเข้าเฝือกขากรรไกร ทำให้ต้องทานอาหารเหลวประมาณ 2 – 4 สัปดาห์ โดยแพทย์จะนัดติดตามอาการหลังผ่าตัด 1 สัปดาห์, 2 สัปดาห์, 1 เดือน, 3 เดือน และ 6 เดือน

5) ป้องกันอุบัติเหตุที่ใบหน้าได้อย่างไร

สวมหมวกกันน็อค โดยเฉพาะแบบเต็มใบจะป้องกันได้ดีที่สุด รวมถึงคาดเข็มขัดนิรภัยทุกครั้ง และถ้าฟันแท้หลุด  ต้องรีบหาฟันให้เจอ จับตรงตัวฟันไม่จับตรงรากฟัน ล้างน้ำสะอาดเบา ๆ เอาเศษสิ่งสกปรกออกแล้วรีบแช่ฟันในนมจืดหรือน้ำเย็น จากนั้นรีบมาพบทันตแพทย์ทันทีเพื่อนำฟันกลับเข้าสู่ที่เดิมโดยเร็วที่สุด

หากเกิดอุบัติเหตุขากรรไกรและใบหน้า สิ่งสำคัญที่สุดคือการรีบมาพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อเข้ารับการรักษาโดยเร็วที่สุด จะช่วยให้ผลการรักษาออกมาเป็นที่น่าพอใจ

​